Ζω ένα δράμα

Πριν τα τούρκικα ήταν τα μεξικάνικα, και πριν από αυτά τα βραζιλιάνικα. Πριν τα βραζιλιάνικα ήταν τα αμερικάνικα, που ωστόσο εξακολουθούν να επιμένουν ακόμα και σήμερα. Ήρωες βγαλμένοι από άλλα ενδιαιτήματα, που τίποτα τα κοινό δεν έχουν με την ελληνική φυσιογνωμία, κι ωστόσο γίνονται δημοφιλείς, ακριβώς για αυτό το λόγο, μας αφορούν χωρίς να μιλάνε για εμάς. Μιλούν για έρωτες, αλλά τόσο μακρυνούς που νιώθεις ασφαλής ότι δεν σε κουτσομπολεύει κανείς.

Οι άνθρωποι της ελλάδας, σαν ένας, στράφηκαν προς τα εκεί, ως αντίδραση στα ίδια ερεθίσματα, όπως στην χρυσή αυγή ή σε οποιαδήποτε άλλη μόδα μας έρχεται ουρανοκατέβατη κατά καιρούς. Είναι η εύκολη λύση. Στο τέλος της ημέρας, δεν θέλουμε να νιώσουμε ενοχές ή δυσφορία, αλλά να αφήσουμε κάτω το βάρος της ευθύνης για να μπορέσουμε επιτέλους να μην ανησυχούμε, να μη σκεφτόμαστε.

Δεν είναι κακό, ούτε πρέπει να το περιφρονούμε, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να το συνυπολογίζουμε στις προβλέψεις μας, γιατί πάντα έτσι ήταν οι άνθρωποι, οι κοινοί άνθρωποι, αντί να θέλουν την ευθύνη, να την ρίχνουν σα μπαλάκι σε άλλους και στο τέλος της ημέρας να κοιμούνται σα να μην έκαναν κανένα κακό σήμερα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να σκέφτονται, αλλά αντιθέτως θέλουν την πνευματική ανευθυνότητα του να τους πεί κάποιος τί να κάνουν. Και θα το κάνουν, αρκεί να βρεθεί κάποιος με γραβάτα και σοβαρή φωνή να υποστηρίξει ότι έτσι είναι το σωστό. Φοβούνται, βλέπεις,  ότι μόνοι τους θα κάνουν λάθος.

Ξεχνούν όμως ότι και οι άλλοι που τους δίνουν τις ορμήνειες, κι αυτοί τα ίδια ποσοστά λάθους έχουν.

Αναζητούν οι άνθρωποι οδηγίες για το πως να ζήσουν τη ζωή τους, με αγωνία ψάχνουν τον τυφλοσούρτη της ευτυχίας.

Αναπόφευκτα, κάτι πάει λάθος, γιατί οι συνταγές δεν υπάρχουν. Η απλή αλήθεια είναι ότι κανείς θεσμός και κανένα σύστημα δεν μπορεί να προβλέψει τις ανθρώπινες δράσεις και αντιδράσεις σε όλο τους το εύρος, πράγμα που σημαίνει ότι το σφάλμα δεν μόνο σίγουρο, δεν είναι απλώς αναπόφευκτο, αλλά είναι θέμα χρόνου, και σφάλμα σε αυτή την περίπτωση αποτελεί η τυφλή εφαρμογή οποιουδήποτε κανόνα ανεξάρτητα από τις αλλαγές των συνθηκών.

Και, όταν μία μάζα ανθρώπων ακολουθεί τυφλά μία συνταγή, τότε το σφάλμα αφορά ένα πληθυσμό και από σφάλμα γίνεται γενοκτονία.

Και μετά, αφού παραδώσαμε σα δωράκι την ευθύνη σε άλλους, οργιζόμαστε όταν αυτοί δρούν κατά την ανθρώπινη φύση τους, είναι δηλαδή άπληστοι, εγωιστές και επιπόλαιοι. Μα, αφού μου χάρισες την ευθύνη σου, τότε είναι πιά δική μου και ότι θέλω την κάνω, λέει ο ηγέτης και σε στέλνει στο συσσίτιο, αφού σε έχει πείσει με το ύφος του ειδήμονα ότι το χρηματιστήριο είναι καλή ιδέα για έναν αγρότη από την άνω τραχανοπλαγιά, κι εσύ αντί να χρησιμοποιήσεις τη γνώση ή το ένστικτό σου, ή ίσως το φόβο που φυλάει τα έρμα, αντί να πείς "Ωπα. Για στάκα. Εγώ τα λεφτά ξέρω ότι βγαίνουν έτσι. Τί μου λέει ετούτος εδώ;" τα παραμερίζεις όλα επειδή νομίζεις ότι κάποιος άλλος ξέρει καλύτερα από εσένα την αξία της περιουσίας σου, υλικής και νοητικής.

Διαβάζεις οδηγίες σχέσεων στα βιβλία με τις οδηγίες αυτοπεποίθησης, επιτυχίας ή κι εγώ δεν ξέρω τί άλλο τίτλο μπορεί η κάθε επηρμένη να σκαρφιστεί για πουλήσει κοινοτυπίες σε χιλιάδες αντίτυπα, και καταπνίγεις την εσωτερική φωνή που σου λέει "τον αγαπώ, πάω να τον βρώ" για να μην πέσεις έξω, αφού ο ειδικός των σχέσεων τα λέει πειστικά και ραφινάτα. Κι αντί να είσαι ο εαυτός σου, ακολουθείς οδηγίες, και στο τέλος μένεις μόνος, ένα οικειοθελές ρομπότ, με την ικανοποίηση ότι τα έκανες όλα σωστά αλλά με την απογοήτευση ότι το πείραμα απέτυχε. Κι αντί να δείς ότι ξανά και ξανά επαναλαμβάνεται το ίδιο, να ακολουθείς τις οδηγίες και όλα να πάνε ανάποδα, πείθεις τον εαυτό σου ότι κάτι δεν έκανες σωστά και την επόμενη φορά διαφοροποιείς τη συνταγή, λες και ο γκόμενος που έχεις μπροστά σου δεν είναι άνθρωπος με αισθήματα, αλλά κοτόπουλο στη γάστρα, μία να σου βγεί έτσι μία αλλιώς και μετά να θυμάσαι: τα βήματα της συνταγής, να καταστρώνεις σχέδιο για τον επόμενο και όλους να τους βλέπεις σαν προϊόντα, εραστές στο ράφι και ποιόν να διαλέξεις, αντί να γεύεσαι τους χυμούς και την μοναδικότητα του καθενός, όπως έρθει, βλέποντας και κάνοντας, γιατί με τους ανθρώπους δεν γίνεται αλλιώς. Τους βάζεις στη ζυγαριά της σχέσης που έθεσε το κοσμοπόλιταν και κόβεις σαν προκρούστη και μετά λες γιατί μου έμεινε μισός...

Δεν είναι έτσι οι σχέσεις. Δεν είναι έτσι η αγάπη, ούτε ο έρωτας έχει οδηγίες. Θα ήταν σα να βάζεις χάρακα στα κύματα.

Μεγάλο πράγμα οι ενοχές.

Μεγάλο πράγμα η ντροπή.

Μετά, μας φταίει η θρησκεία. Μας φταίει ο καπιταλισμός, ο κομμουνισμός, η χρυσή αυγή, μας φταίνε τα μμε και η κυβέρνηση, μας φταίει οποιοσδήποτε άλλος, εκτός από τον εαυτό μας και ποτέ δε σκεφτόμαστε ότι το να ακολουθείς οδηγίες ή διαταγές είναι επιλογή και αν είναι ασυνείδητη τότε πολύ κακώς.

Πότε θα πετάξουμε πέρα τα εγχειρίδια της καλής συζύγου, της καλής μαμάς και του καλού γκόμενου; Πότε θα πετάξουμε πέρα την θρησκεία της αθεΐας που μας κάνει να νομίζουμε ότι χωρίς τη θρησκεία δεν θα σκοτώνονταν οι άνθρωποι, χωρίς τη θρησκεία δεν θα ήμασταν μαντρωμένοι; Γιατί, εκτός από τη θρησκεία, πόσα μαντριά ακόμα υπάρχουν έχει μετρήσει κανείς; Έχει μετρήσει κανείς ότι τα μαντριά της σκέψης αφορούν την επιβεβλημένη ιδεολογία, την μηντιακή διάσταση του καλού και του κακού, την πολιτική, την συστηματοποιημένη φιλοσοφία που διδάσκεται πανομοιότυπα σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου, σαν ευαγγέλιο; Άνθρωποι που σου λένε τι να νιώσεις διαβάζοντας ένα βιβλίο και τί πρέπει να καταλαβαίνεις από ένα ποίημα; Πως να σκέφτεσαι δηλαδή.

Αυτό το σκεφτήκατε;

Οι άγγλοι έχουν μία φράση που βρίσκω ταιριαστή: Βγαίνεις από το τηγάνι και πέφτεις στη φωτιά. Έτσι και με τη θρησκεία, νομίζεις ότι όντας άθεος το μυαλό σου είναι δικό σου, αγνοώντας τις πολλαπλές πλύσεις εγκεφάλου από "πεφωτισμένους" παπαγάλους που έναντι μεγάλης αμοιβής διδάσκουν στα πανεπιστήμια πως να είμαστε όλοι ίδιοι και πως να μην διαφέρουν οι γνώμες και οι απόψεις μας, πως να είμαστε εξαρτημένοι από άλλους πνευματικά. Κάποιους που επάγγελμά τους είναι να σκέφτονται, γιατί εμείς δεν ξέρουμε πως να σκεφτόμαστε.

Επαγγελματίες φιλόσοφοι για όνομα του θεού, δεν είναι αυτό τραγικό;

Γιατί όσο οι άνθρωποι αναθέτουν σε άλλους την ευθύνη της ζωής και των επιλογών τους, γιατί όσο οι ίδιοι οι άνθρωποι αυτολογοκρίνονται, τότε για πάντα θα γίνεται το ίδιο: μπροστά στη δυστυχία μας θα απαντάμε "Ακολουθούσα διαταγές" θεωρώντας ότι όταν δεν έχεις την ευθύνη δεν πονάς, τυφλοί μπροστά στο γεγονός ότι και χωρίς ευθύνη υποφέρουμε, ότι ακόμα και η πυξίδα δείχνει αλλού μερικές φορές.