Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2009

Η γνώμη είναι σαν την καρδιά

  • Και όλοι έχουν από μία.
  • Πολλές φορές η γνώμη μας είναι επηρεασμένη από τις συμπάθειες ή προτιμήσεις ή συνήθειές μας, για αυτό και ο καθε άνθρωπος έχει τη δική του μοναδική κοσμοθεωρία, το γνωμικό αποτύπωμα που σημαδεύει τη ζωή του, κατά κάποιον τρόπο.
  • Κρίνουμε τους πάντες, τις περισσότερερες φορές με λίγα στοιχεία στη διάθεσή μας, όπως όταν λέμε αυτό το φόρεμα είναι καλό και μετά από δύο πλυσίματα ξεχειλώνει,ή όταν αποφασίζουμε να γίνουμε πυροτεχνουργοί και μετά αλλάζουμε γνώμη, ή όταν πάμε να ψηφίσουμε.
  • Ένας κοινός άνθρωπος που δεν έχει την ευχέρεια να διαβάσει όλες τις εφημερίδες όλες τις ημέρες και να διασταυρώσει ιστορικά στοιχεία ούτε να ερμηνεύσει μία προς μία την κάθε πρόταση του κάθε υποψήφιου, έχει γνώμη χωρίς να ξέρει όλα όσα χρειάζεται να ξέρει.
  • Όμως δεν είναι ανάγκη να είσαι γιατρός για να κρίνεις έναν γιατρό, ούτε ζωγράφος για να κρίνεις έναν ζωγράφο, ούτε μάγειρας για να κρίνεις έναν μάγειρα, κρίνεται εκ του αποτελέσματος, δηλαδή αν είναι καλός για εμένα που κρίνω. Αν με γιατρέψει είναι καλός γιατρός, αν μου αρέσει το φαγητό είναι καλός μάγειρας και αν διορίσει το παιδί μου είναι καλός βουλευτής ( αυτό είναι νόμιμο, άρα ηθικό, και μου αρέσει άρα είναι κατά την κρίση μου καλό).
  • Ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα, τον τρόπο που διαλέγουμε εφημερίδα. Ανάλογα με τις πεποιθήσεις μας, διαλέγουμε φιλοκυβερνητική ή αντιπολιτευτική, επιλέγουμε να πιστέψουμε όσα γράφει και αγανακτούμε αν σε άλλη εφημερίδα διαβάσουμε κάτι που παρεκλίνει από αυτή, την ήδη διαμορφωμένη γνώμη μας.
  • Η γνώμη μας πολύ συχνά είναι ήδη αποκρυσταλλωμένη όταν αναζητούμε πληροφορίες, και αυτό σημαίνει ότι όποια κι αν είναι τα στοιχεία που θα μας παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας, εμείς δεν θα αλλάξουμε γνώμη. Αν πχ δούμε κάποιον που εκτιμούμε πολύ να κάνει κάτι ανάρμοστο, η πρώτη μας αντίδραση είναι να τον δικαιολογήσουμε, να απορήσουμε έκπληκτοι και να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι τον οδήγησε σε τέτοια συμπεριφορά. Αντίθετα, αν η γνώμη μας για αυτό το άτομο είναι ήδη κακή, τότε δεν απορούμε καθόλου, θεωρούμε φυσιολογικό το ότι ενήργησε έτσι και δεν αναρωτιόμαστε ποιός λόγος τον ώθησε σε αυτή τη συμπεριφορά, αφού είμαστε σίγουροι ότι για τίποτα καλό δεν είναι ικανός : είμαστε σίγουροι ότι είχε εξ'αρχής κακή πρόθεση.
  • Ακόμα και σοβαροί επιστήμονες και ερευνητές υπήρξαν θύματα αυτής της ανθρώπινης συνήθειας, εθελοτυφλώντας μπροστά σε προφανή στοιχεία που δεν ταίριαζαν με την ως τότε καθιερωμένη θεωρία για τον κόσμο.
  • Μέσα στο τρελλό κυνήγι της πραγματικά ελεύθερης βούλησης, ξεχνάμε αυτό το πανίσχυρο εργαλείο, τη διαίσθηση, την ικανότητα να οσμιζόμαστε και να αναγνωρίζουμε μέσα σε δευτερόλεπτα τις ουσίες που ξαναμυρίσαμε με το μυαλό μας. Και περνάμε ώρες ατελείωτες διαφωνόντας για το ένα ή το άλλο ζήτημα, τη στιγμή που όταν όλα τελειώσουν, η απαρχή όλων των γιατί, η απάντηση είναι απλή: " Δεν γουστάρω"
  • Καλή Ψήφο!

21 σχόλια:

  1. Κάτι που συνειδητοποίησα σχετικά πρόσφατα είναι και το εξής: αν πάμε να παρακολουθήσουμε μια ομιλία δεν πάμε για να ακούσουμε ΤΙ θα πει ο ομιλητής, αλλά για να τον δούμε, ίσως και για να δούμε ΠΩΣ θα το πει.

    Αν μας ενδιέφερε το περιεχόμενο απλώς, θα μπορούσαμε να το διαβάσουμε, ενώ αν δε μας ενδιαφέρει (ή διαφωνούμε) με το περιεχόμενο, κατά πάσα πιθανότητα δε θα ασχοληθούμε καθόλου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πάντως, βασικό εργαλείο μερικής διευθέτησης των παραπάνω, είναι η πρόσβαση στη γνώση, η ανάπτυξη στοιχειώδους κριτικής ικανότητας και η κοινή λογική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπημένη ρήση σε σχέση με τις γνώμες είναι η: «Οι γνώμες είναι σαν τις κωλοτρυπίδες. Όλοι έχουν από μία, και νομίζουν πως όλων των άλλων βρωμάνε.» Νομίζω πως μια μορφή της είχε αποδοθεί και σε μία ταινία Dirty Harry τη δεκαετία του '80, αν και ως ρήση είναι αρκετά παλαιότερη.

    Από το πώς ξεκίνησες το άρθρο σου, φαντάζομαι την έχεις υπόψη σου, αλλά προτίμησες μια πιο "the bleeding hearts and the artists" εκδοχή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καμιά φορά δεν μπορούμε να κρίνουμε και δεν πρέπει ούε εκ του αποτελέσματος!
    Μας γελάνε τα μάτια και οι αισθήσεις..
    Έρευνα, γνώση και εμπειρία, τα εργαλεία...
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Δυστυχώς παρά το ότι πολλοί πιστεύουν ότι μόνο τα ντουβάρια δεν αλλάζουν γνώμη, οι περισσότεροι έχουν διαμορφώσει τις απόψεις τους από την ενηλικίωση τους.
    http://atheofobos2.blogspot.com/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Odysseas
    Βασικά, ο μόνοςς λόγος που πηγαίνουμε σε ομιλίες είναι γιατί ξέρουμε εκ των προτερων τι θα πει: αν διαφωνούσαμε, δεν θα πηγαίναμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Sophia
    πρόσβαση στη γνώση, είναι δουλειά για δάσκαλους αυτή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Άμπαν,
    διέγραψα καταλάθος το σχόλιο σου. Εμφανίστηκε δύο φορές, προσπάθησα να διαγράψω τη μία και....πουφ! εξαφανίστηκε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. τζωτζιου

    συν της άλλης (της άποψης)είναι και κάτι διαφορετικό στη μέση. Η οπή εκείνη έχει να κάνει με το πως εκφράζει κανείς τη γνώμη του. Από που ήρθε όμως αυτή η γνώμη? Και γιατί?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. κικωψ

    αμα δεν βασιστείς ούτε στη διαίσθηση ουτε στο συναίσθημα και ,κυρίως,ουτε στο αποτέλεσμα, πως στο καλό θα βγάλεις άκρη?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. αθεόφοβος

    με μπέρδεψες. Οι γνώμες αλλάζουν σαν τα πουκάμισα και τις γυναίκες, ανάλογα με τις ταγές του συμφέροντος ή της μόδας ή του εγωισμού. Οι πεποιθήσεις όμως, ναι είναι διαφορετικό ζήτημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Δεν πιστεύω στο δικαίωμα της γνώμης εν αγνοία.
    Και παρότι, το αποτέλεσμα είναι το μόνο που μετρά, αυτό μπορεί να χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη προσπάθεια, λαμβάνοντας υπ’ όψη όμως και την πολυπραγοντικότητα που μπορεί να το επηρεάζει, και όχι το συνολικό ποιόν.
    Ειδικά τα παραδείγματα που αναφέρεις.
    (Βρε με τη χίμαιρα της ελεύθερης βούλησης…)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. σε ευχαριστώ για την υπομονή άμπαν.

    δλδ δεν έχουν όλοι δικαίωμα ψήφου?
    χαχα, αστειεύομαι.

    δυστυχώς όμως πως μπορεί κανείς να γνωρίζει τα πάντα που αφορούν κάθε απόφαση πριν την λάβει? Αποφασίζεις πχ να γίνεις νοσηλευτής. Πως μπορείς να ξέρεις πραγματικά πως είναι να είσαι νοσηλευτής? Όχι το μισθο και τις άδειες αλλά πως είναι η ζωή, μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Η δημοκρατία προϋποθέτει ενημερωμένους και σφαιρικούς πολίτες!
    Τα πάντα ποτέ δεν μπορείς να τα ξέρεις, αλλά σίγουρα, αν θες, μπορείς να λάβεις μια καλή αντίληψη των πραγμάτων πριν αποφασίσεις, ή πριν εκφέρεις γνώμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. λογικο. και έτσι πρέπει να είναι.

    στην εκλογικ'ή αναμέτρηση αυτή όμως, έχω χάσει τον μπούσουλα. ξέρει κανείς την αλήθεια?

    Για παράδειγμα:
    Ο ένας λέει το έλλειμα είναι μικρό για να παινέψει τον εαυτό του και να βάλει τρικλοποδιά στους επόμενους, ο άλλος λέει ότι είναι μεγάλο για να καλύψει εγκαίρως τα νώτα του....πόσο είναι τούτο το έλλειμα τέλωσπάντων?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Το ελλειμα μπορει να ειναι ειτε μικρο ειτε μεγαλο. Εσυ μπορεις να το κρινεις μονο αν (α) εχεις ολα τα οικονομικα στοιχεια στην διαθεση σου (που δεν τα εχεις) και (β) εχεις και τις γνωσεις να τα ερμηνευσεις.

    Επισης μπορει το ελλειμα να ειναι καλο πραγμα μερικες φορες. Υπαρχουν πολλοι ειδικοι που υποστηριζουν οτι ο κρατικος δανεισμος μεχρι ενος οριου ειναι ωφελιμος. Ουτε αυτο μπορεις να το κρινεις / κρινουμε.

    Το προβλημα μας ειναι ... βιολογικο ;-)
    Ο ανθρωπινος εγκεφαλος δεν εχει φτιαχτει για πολυωρες αναλυσεις πολλων και πολυπλοκων δεδομενων. Ο εγκεφαλος μας ειναι ικανος να αποφασιζει μεσα σε κλασματα δευτερολεπτου, αν ο απεναντι ειναι θηραμα, αν ειναι φιλος η αν ειναι εχθρος. Αυτα και τιποτα αλλο.

    Για παραδειγμα, ειμαστε ολοι παρα πολυ ικανοι να αναγνωρισουμε τα αισθηματα του αλλου βλεποντας για 1" την εκφραση του προσωπου του.
    Αυτο ειναι το σημαντικο για την επιβιωση μας, αυτο ξερουμε να κανουμε.

    Αν αναθεσεις την ιδια δουλεια σε εναν υπολογιστη, θα χρειαστει ωρες μεχρι να παρει μια αποφαση. Και αυτη θα ειναι συχνα λαθος.

    Το αντιθετο συμβαινει με την παγκοσμια οικονομικοπολιτικη κατασταση. Ποιος ανθρωπος μπορει να συλλαβει την εκφραση "700 δισεκατομμυρια δολλαρια" ;
    Βιολογικα ειμαστε ανικανοι για κατι τετοιο. Πως θα κρινουμε λοιπον κατι που δεν καταλαβαινουμε; Ακομα και αν υποθεσουμε οτι οι εφημεριδες μας δινουν ολα τα δεδομενα (που δεν μας τα δινουν).
    Ποσο μαλλον που για να κρινουμε πρεπει να αναλυσουμε πολλα περισσοτερα στοιχεια απο τα 700 δις.

    Σ' αυτο το σημειο, οι υπολογιστες μας αφηνουν μακραν πισω. Ενας υπολογιστης μπορει να αναλυσει ολα τα οικονομικα στοιχεια μεσα σε δευτερολεπτα η λεπτα. Οσο πολυπλοκα και να ειναι.

    Συμπερασμα: επειδη ακριβως οι πολιτικοι εχουν καταλαβει αυτην την βιολογικη μας αδυναμια, δεν ασχολουνται με τα πραγματικα στοιχεια.
    Μας πουλανε μια εικονα "καλου οικογενειαρχη", "σοβαρου και συμπαθους" κλπ. επικοινωνιακα τρυκ.
    Ουσιαστικα ψηφιζουμε με βαση το συναισθημα οχι με βαση την λογικη.

    Λογικα θα επρεπε να προτιμαμε εναν ικανο διαχειριστη της κρατικης οικονομιας, ακομα και αν αυτος ειναι αντιπαθεστατος οπτικα και ταυτοχρονα απαταει την γυναικα του. Στην πραξη, αυτο δεν γινεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Δεν ξέρεις την αλήθεια, ή δε σου αρέσει η αλήθεια που βλέπεις και δεν βλέπεις την αλήθεια που θα ήθελες; Εμένα και μόνο από το σχόλιό σου, μου φαίνεται πάντως ότι την αλήθεια την ξέρεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Μακάρι να είχαν όλοι τη γνώμη τους.Και όχι των άλλων.Τι ωραία θα ήμασταν!!!

    άραψ, εννοείται πως γιά να έχεις γνώμη-άποψη , πρέπει να γνωρίζεις γιά το θέμα.
    δ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Αυτό το "αυτονόητο", δεν είναι και τόσο αυτονόητο σήμερα...
    Τουναντίων θα έλεγα :(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Όχι απλά δεν είναι αυτονόητο, είναι κυρίως ανόητο.....

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!