Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Είσπραξη και Κατάθεση

  1. Η τέχνη έχει διπλή ωφέλεια για τον άνθρωπο. Μπορεί να την παράγεις ή την απολαμβάνεις, αλλά και στις δύο περιπτώσεις εκφράζεσαι με έναν τρόπο που υπερβαίνει την λεκτική επικοινωνία. Ένα τραγούδι για παράδειγμα είναι η εξωτερίκευση των συναισθημάτων του δημιουργού του αλλά και οποιουδήποτε άλλου τύχει να το ακούσει και το εκτιμήσει.
  2. Άρα ακούγοντας μουσική εκφραζόμαστε. Υπάρχουν μουσικές για το καθετί. Για τη χαρά, τη μοναξιά, την αγανάκτηση, το θρήνο, την έκσταση και για ότι είναι δυνατόν να νιώσει ένας άνθρωπος. Υπάρχουν ακόμα και τραγούδια ή μελωδίες για ειδικές περιστάσεις όπως για γάμους, για χαλάρωση, για ρομαντικά δείπνα, για πανηγύρια και για επαναστάσεις. Σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσε να πει κανείς ότι μιλάμε για μουσικές-εργαλεία, δηλαδή μουσικές που εξυπηρετούν ένα συγκεκριμένο σκοπό και τίποτα άλλο. Άν λοιπόν κάποιος δημιουργός μπορεί να γράψει ή να εκτελέσει τραγούδια που εκφράζουν πάντα το ίδιο ένα συναίσθημα, τότε ανεξάρτητα από το είδος της μουσικής του, δεν θα τον περιέγραφα ως καλλιτέχνη αλλά ως τεχνίτη.
  3. Ο καλλιτέχνης είναι άτομο με αυξημένη ευαισθησία. Νιώθει εντονότερα το κάθε βίωμα, τόσο που αυτό να ξεχειλίσει από το μυαλό του και να βγεί ως μουσική. Όλα τα βιώματα και όλα τα ερεθίσματα. Έτσι, όταν βλέπω έναν δημιουργό να γράφει μόνο απαισιόδοξα τραγούδια, τότε καταλαβαίνω ότι μόνο αυτό ξέρει να κάνει και ότι τελικά αναμασά κάτι που έχει μάθει εδώ και χρόνια. Δηλαδή δεν εκφράζει κάτι που πηγάζει από μέσα του αλλά απλά επαναλαμβάνει μηχανικά ένα κόλπο όπως οι ακροβάτες στο τσίρκο. Μπορεί δηλαδή ένας ερμηνευτής ή συνθέτης να περιορίζεται σε θλιμμένα τραγούδια και αυτό να τον κάνει να φαίνεται ποιοτικός αλλά αν δεν μπορεί να εκφράσει από τη μουσική του όλη τη γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων τότε για μένα δεν είναι καλλιτέχνης αλλά τεχνίτης.
  4. Αν καθήσει κανείς να μετρήσει πόσοι είναι αυτοί που μπορούν να τραγουδήσουν τον πόνο αλλά και τη χαρά, την απογοήτευση αλλά και την ελπίδα, τον έρωτα αλλά και τον προβληματισμό, θα δει ότι είναι πολύ λίγοι.
  5. Σαν άνθρωπος έχω αισιόδοξη προδιάθεση και μου αρέσει η ποπ, με αποτέλεσμα να κατηγορηθώ συχνά από το περιβάλλον μου ως "ελαφριά" και υποδεέστερη. Αγανακτώ λοιπόν και λέω το εξής: γιατί είναι ποιοτικό να είναι κανείς απαισιόδοξος? Γιατί είναι μη-ποιοτικό το χαρούμενο τραγούδι και γιατί ο κάθε καλλιτεχνίσκος που αναζητά την αναγνώριση βγάζει και ένα στενάχωρο αργόσυρτο κομμάτι και όλοι λένε ότι κάνει στροφή προς το ποιοτικό?
  6. Ο Αλκίνοος γιατί δε μπορεί να εκφράσει χαρά?Οι ΑΒΒΑ γιατί δεν μπορούν να εκφράσουν κοινωνική ευαισθησία? Γιατί παρά τη διαφορετικότητά τους είναι και οι δύο τεχνίτες που μας δίνουν "εργαλεία". Ο μεν είναι τεχνίτης της κατάθλιψης ενώ οι δε είναι τεχνίτες της γιορτής. Ακούγοντας τους δίσκους που έχουν κυκλοφορήσει, θα δει κανείς ότι αντί για εξέλιξη στο ύφος, στη θεματολογία και στον ήχο, και στις δύο περιπτώσεις έχουμε αναμάσημα, αναμάσημα, αναμάσημα.
  7. Ακούγοντας τον πρώτο δίσκο του Αλκίνοου ενθουσιάστηκα τόσο, που τον δεύτερο τον αγόρασα με κλειστά μάτια. Τον τρίτο τον δανείστηκα κανα-δυό φορές και δεν ξανα-ασχολήθηκα από τότε. Σε κάθε είδος μουσικής υπάρχουν πραγματικοί δημιουργοί και πραγματικοί ερμηνευτές. Αρνούμαι όμως την κατηγοριοποίηση των ανθρώπων με βάση το τί ακούνε. Αν πάω σε γάμο θα χορέψω τα δημοτικά και θα το ευχαριστηθώ. Αν έχω τις μαύρες μου θα θα ακούσω τους Porcupine Tree και θα κλάψω και πάλι θα το ευχαριστηθώ γιατί κάτι θα έχει βγεί από μέσα μου. Δεν ανέχομαι όμως να γελάει ειρωνικά ο Κώστας όταν μία ηλιόλουστη μέρα ακούω Bee Gees και όχι το The Wall.
  8. Αυτό που θέλω για να ευχαριστηθώ ένα οποιοδήποτε τραγούδι είναι καλή ενορχήστρωση και εκτέλεση, έτσι ώστε σε κάθε περίπτωση να έχω όμορφο άκουσμα, είτε βρίσκομαι στη ντίσκο είτε στα μπουζούκια, είτε τα πίνω κλαίγοντας πάνω από ένα τηλέφωνο. Αυτό που θα με κάνει να πω για έναν δημιουργό "ναι, είναι καλός" είναι η εξέλιξη μέσα στο χρόνο και όλα τα συναισθήματα που θα μου ξυπνάει.

15 σχόλια:

  1. Ανήκω σ'αυτούς που προσπαθούν να απολαύσουν την Τέχνη,αυτήν που καταλαβαίνω βεβαίως!Γιατί αν μου πεις πχ για ζωγραφική,κλασική μουσική, μαύρα μεσάνυχτα!
    Οποια μορφή τέχνης κι αν μας αγγίζει,μας κρατάει σε πνευματική εγρήγορση,μας ανοίγει τα μάτια...
    Καλό μήνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. καλό μήνα vad
    κι εγώ έτσι θέλω να τα βλέπω τα πράγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. φτου, πάλι στη κόλαση βγήκα...
    ρέπω πάει και τελείωσε και μου το λέγαν απο μικρό οι σοφοί μου διδάσκαλοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Έχεις δίκιο.Συχνά οι καλλιτέχνες παγιδεύονται από την "κληρονομιά" του πρώτου δίσκου,ο οποίος σαφώς προέκυψε γιατί κάτι είχαν να πουν.
    Στον 2ο έχουν 2 επιλογές:επανάληψη της πετυχημένης συνταγής ή ν'ακολουθήσουν κάτι διαφορετικό(συνήθως κάτι που είναι στην μόδα).Και οι 2 κρύβουν κινδύνους,ειδικά η πρώτη,αν ακολουθεί μια μεγάλη επιτυχία.
    Ίσως όμως η δυνατότητα διερεύνησης διαφορετικών δρόμων και έκφρασης διαφορετικών συναισθηματων να ξεχωρίζει τους πραγματικούς καλλιτέχνες από αυτούς του συρμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. square logic
    χαίρομαι που συμφωνείς.
    έχω περιέργεια τι μουσική ακούς εσύ και οι υπόλοιποι αναγνώστες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Να σου λύσω την περιέργεια για εμένα;

    Κατ' αρχήν, δεν ακούω "καλλιτέχνες". Ακούω "τραγούδια" και "είδη".

    Ακούω τζαζ καθημερινά και για ώρες (radioswissjazz.ch). Εάν την βαρεθώ, ακούω κλασσική μουσική (radioswissclassic.ch).

    Γουστάρω πολύ τα μπλούζ αλλά δεν μπορώ να τα ακούσω για πολλές ώρες συνεχόμενα. Εάν μου την βαρέσει, μπορεί να βάλω τα ακουστικά και να ακούσω Ζάπα, αρκεί να μην κάνω τίποτε άλλο ταυτόχρονα.

    Όταν βγω έξω θα βολευτώ με φάνκ και θα χορέψω ρέγκε και χιπ χοπ, τουίστ, σουίνγκ και ροκ εν ρολ ενώ μπορώ άνετα να συμβιβαστώ με αρκετές μεταλλάξεις της ροκ, αρκεί να μην μου παίρνουν τ' αυτιά ;)

    Γενικά δεν πολυσυμπαθώ την ηλεκτρονική μουσική, αν και από το είδος έχω ακούσει μερικά πολύ ωραία τραγούδια και "στυλ" κατά καιρούς. Τα περισσότερα όμως μου την βαράνε στα νεύρα.

    Από Ελληνικά τώρα, δεν ακούω κανέναν από τους έντεχνους. Αν και για μερικούς μπορώ να εκτιμήσω την στιχουργική και τις ενορχηστρώσεις τους, η κατάθλιψη τους μου την δίνει.

    Μεγάλωσα με Σαββόπουλο, διασκεδάζω με μερικά τραγούδια του Κηλαϊδόνη και κάνω πολύ χαβαλέ με τον Μηλιώκα (ποιον;) αλλά γενικά η Ελλάδα δεν έχει να επιδείξει μουσικό είδος του γούστου μου, με εξαίρεση τους... ορίτζιναλ καρασκυλάδες της επαρχίας και των πανηγυριών, των οποίων τα πιο χαβαλεδιάρικα τραγούδια με κάνουν και γελάω τρελά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ ενδιαφέρουσα η ανάλυσή σου. Μου άρεσε ειδικά ο χαρακτηρισμός "καλλιτέχνες τεχνίτες".
    Έχω μια ένσταση. Νομίζω πως γίνεται μια ταύτιση. Της χαράς με την ελαφρότητα.Η τέχνη, το τραγούδι ιδιαίτερα είναι και μια μεγάλη μηχανή χειραγώγησης. Έχει χρησιμοποιηθεί για να αναπαράγεται ένα πρότυπο ελαφράς ζωής, όπου όλα περιγράφονται "μες στην καλή χαρά". Παράδειγμα το "Θωμα είσαι σπίτι". Δεν έχει σημασία αν ο Θωμάς έχει χρήμα ή αν του ταιριάζει μια Χαβάη. Πρέπει να απολογηθεί σε έναν τέτοιο τρόπο ζωής. Άλλωστε υπάρχουν και τα δάνεια.
    Η ποιότητα λοιπόν δεν σχετίζεται με το αν κάποιος είναι τραγουδιστής της κατάθλιψης ή όχι. Συμφωνώ μαζί σου. Τα τραγούδια της χαράς όμως δεν μπορεί να είναι τα τραγούδια της ελαφρότητας.Γιατί χαρά δεν είναι μασάω τσίχλα και λεικνίζομαι. Πρέπει να λειτουργεί και ένα κομμάτι του εγκεφάλου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. θανάσσημε
    αυτό νομίζω ότι είναι και το πιο λογικό γιατί να πεις "εγώ ακούω μόνο αυτό" τότε χάνεις πολλά αριστουργήματα απλά καιμόνο απειδή ανήκουν σε άλλο είδος μουσικής.

    Από τους έλληνες ο ένας που τα έχει όλα για μενα είναι ο Μητροπάνος από τότε μέχρι τώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ω άλλε
    αυτή η ταύτιση είναι που με χαλάει κι εμένα.
    ένας manu chao όμως μπορούμε να πούμε ότι είναι και αισιόδοξος και φιλοσοφημένος.
    morcheeba επίσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αναρωτιέμαι πόσα πολλά διαφορετικά πράγματα μπορεί να εκφράζει ένας καλλιτέχνης. Πάντως νομίζω το καλύτερο και πιο ισορροπημένο είναι αυτό που λες: ανάλογα με τη μέρα, την ώρα και τη διάθεση να ακούμε/βλέπουμε αυτό που ταιριάζει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Στα νιάτα μου άκουγα τα πάντα. Μερικά πράγματα έμειναν μαζί μου για πάντα (όπως οι Pink Floyd). Μεγαλώνοντας, έγινα πιο παρατηρητικός. Κοιτάζω τη μελωδία, τη συνολικότητά του. Δεν αγοράζω πια τίποτα στα τυφλά, μόνον ο,τι μου προτείνουν φίλοι, ή πιάνω τυχαία. Με συγκινεί απίστευτα η μουσική του Μάνου Χατζιδάκη, ο Μότσαρτ, ο Τσαικόφσκι, εκκλησιαστικές κλασσικές μελωδίες, μεγάλες ορχηχστρικά σχήματα, και λαικά όργανα παντός είδους (ελληνικά, τούρκικα, λατινοαμερικάνικα), παθιάρικες λατινοαμερικάνικες μελωδίες, ελληνικά ρεμπέτικα τραγούδια , και μελαγχολικές μπαλάντες. Καλύτερη ελληνίδα τραγουδίστρια της γενιάς μου, η Δήμητρα Γαλάνη. Απο άντρες, ο Λιδάκης εχει μια ιδιαίτερη επίδραση πάνω μου. Φυσικά είναι και άλλοι πολλοί. Απο τα τελείως λαικά, ο Τερζής. Αυτά. Ωραίο το πόστ σου. Νάσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. οδυσσέα
    εντάξει, είναι αδύνατον να τα κάνει όλα ένας άνθρωπος.

    η σκέψη αυτή ξεκίνησε όταν ένα αγαπημένο πρόσωπο μου έβαλε να ακούσω έναν δίσκο του πολ άνκα στον οποίο ακούγονταν κομμάτια από άλλα είδη μουσικής, διασκευασμένα στο στύλ του άνκα.
    δεν ξέρω αν το έχετε ακούσει ή αν το φαντάζεστε αλλά διασκεύασε το smells like teen spirit και το black hole sun, δύο από τα πιο έντονα και θυμωμένα τραγούδια που έχω ακούσει.

    το αποτέλεσμα ήταν ότι όχι μόνο δεν φανέρωναν κανένα συναίσθημα αλλά ουτε καν τα ξεχώριζες από τα υπόλοιπα κομμάτια του δίσκου. έτσι, παρόλο που αν δε σου το είχαν πει μπορεί και να έβρισκες ευχάριστο τον ήχο, σε καμμία περίπτωση δεν ένιωθες το νόημα του τραγουδιού.

    όταν λοιπόν είπα στο αγαπημένο μου πρόσωπο ότι ο άνκα δεν ήταν καλλιτέχνης αλλά τεχνίτης άρχισε μια μεγάλη συζήτηση (από το αγρίνιο ως το ναύπλιο) της οποίας καρπός είναι η ανάρτηση αυτή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. locus publicus
    παρόλο που μερικές φορές μου πέφτουν βαρείς, είναι από τα λίγα που ακόμα με αγγίζουν κι εμένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!