Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2010

Το σύνδρομο "Δόκτωρ Χάουζ"

  • Είναι η πολιτισμένη εκδοχή του Κόναν του Βάρβαρου, είναι η επανάσταση κόντρα σε αυτό που πρέπει, γιατί σε όλη τη διάρκεια της σειράς, σε όλα τα επεισόδια, το κοινό στοιχείο, το γνώρισμα του τρελού γιατρού είναι ακριβώς αυτό που έκανε τον κόναν τον βάρβαρο να ξεχωρίζει. Κάνει ότι γουστάρει και στο τέλος δικαιώνεται.
  • Βέβαια, το σκηνικό διαφέρει. Αντί για τις πεδιάδες, τα υψίπεδα και τις ζούγκλες με τα τέρατα και τους αιμοσταγείς πολεμιστές, έχουμε την αχανή θολούρα του πολίτικαλι κορέκτ με τις στρεβλώσεις του νόμου και τις αγκυλώσεις της τυπολατρείας.
  • Επίσης το περίβλημα της νοητικής αυτής "γόμωσης" είναι διαφορετικό: αντί για τον ρωμαλέο και σωματικά υπερέχοντα Κόναν έχουμε τον τσιλιβίθρα Χάουζ, με το μπαστούνι και τα χάπια.
  • Είναι, και οι δύο, οι ιδανικοί εμείς.
  • Με μία διαφορά, ότι ο Χάουζ πάντα δικαιώνεται σαν ένας κουτσός άγγελος με ρομφαία, ενώ εμείς πολύ συχνά πέφτουμε έξω ή τρώμε τα μούτρα μας με οικτρό και ανεπανόρθωτο τρόπο.
  • Και ο Χάουζ όμως δεν μένει αλώβητος από την μάχη αυτή. Η αέναη αντιπαράθεση με τον εαυτό έχει το κόστος της. Οι σκέψεις που δεν σταματούν ποτέ, η διαρκής αυτο-αμφισβήτηση είναι πράγματα που φθείρουν το σώμα, περισσότερο από τα τέρατα με τα αηδιαστικά πλοκάμια του Κόναν.
  • Το κόστος του να είναι κανείς διανοητικά μόνος, συνιστάται τελικά από το να είναι κανείς και πραγματικά μόνος, συν τοις άλλοις.
  • Έχουμε, το λοιπόν, μία κοινωνία που αποτελείται από πολλές μονάδες, αντί για ομάδες. Αυτό επιδρά διαφορετικά στο σύνολο.
  • Μέσα σε μία κούπα ζεστό γάλα, αλλιώς κινείται το μέλι και αλλιώς η ζάχαρη.
  • Η ανεξαρτησία και η ατομικότητα που στις μέρες μας εξυμνούνται σαν ιδανικά, είναι άραγε αυτό που θέλουν οι άνθρωποι? Μέσα στα διαμερίσματα, φροντίζοντας τόσο πολύ τον εαυτό μας, πόσο πλήρεις νιώθουμε? Ξεπερνώντας τις εθνικότητες, τις θρησκείες, τις ιδεολογίες και τις ηθικές, δε μένει τίποτα άλλο να συνδέει το ένα μυαλό με το άλλο. Το άτομο, χωρίς εξωτερικές διασυνδέσεις, χωρίς καμμία νοητική βοήθεια, σηκώνει μόνος του όλο το βάρος για κάθε σταγόνα της ύπαρξής του, είναι έρμαιος του εαυτού του.
  • Γυμνάζουμε τον εαυτό μας, διατρέφουμε τον εαυτό μας, καλλιεργούμε τον εαυτό μας, τόσο που δεν έχουμε χρόνο ή ενέργεια να ασχοληθούμε με τους άλλους. Ο ιδανικός εαυτός δεν έχει με ποιόν να πιεί κρασί.
  • Αυτός που πίνει κρασί με την παρέα είναι αυτός που έχει επιτρέψει την ατέλεια στον εαυτό του και στους άλλους. Είναι πρακτικά αδύνατον να γίνει αλλιώς, για τον εξής απλούστατο λόγο.
  • Για να είναι κανείς τόσο ιδανικά αψεγάδιαστος, πρέπει να επενδύσει όλες του τις δυνάμεις, ψυχικές, σωματικές και διανοητικές για αυτόν τον σκοπό. Πρέπει, όπως ο Χάουζ, να είναι πάντα στην τσίτα, σφιγμένος σα τανάλια, τεντωμένος σα χορδή. Οι δικοί του, βλέποντάς τον έτσι, α)νιώθουν ενοχή ή μειονεξία , συγκρίνοντας τον ατελή εαυτό τους με τον θεϊκά ανώτερο εσφιγμένο και β) τους χαλάει το κέφι με την διαρκή του εμμονή. Αντί να χαλαρώσει να πεί καμμία χαζομάρα να γελάσουμε, θέλει όλο σοφίες και αλήθειες να πετάει. Μέγα σπάσιμο, όπως όλοι καταλαβαίνουμε.
  • Δεν είναι κακό, είναι απλά μία τάση της εποχής, να καλλιεργούμε τους ανθρώπους σε θερμοκήπια, ώστε να επιτυγχάνονται ακραίες επιδόσεις. Μία τάση είναι, άρα σίγουρα με το χρόνο θα εξελιχθεί σε κάποια άλλη που θα είναι καλύτερη και αποτελεσματικότερη.
  • Στο μεταξύ, με ρέγουλα η τελειότητα, εντάξει?

19 σχόλια:

  1. Να προσθέσω πως ο μονολεκτικός χαρακτηρισμός που ταιριάζει σε Κόναν και Χάους είναι «κάφρος».
    Όπα, κάτσε, δεν ταιριάζει μόνο σε αυτούς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είδες? Στα λόγια μου έρχεσαι.
    Για αυτό και η καφρίλα ασκεί τόση γοητεία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τελειο αρθρο. Βαλε και ενα κουμπακι σε στυλ "like", για να μην επαναλαμβανομαστε.

    ΥΓ: Καποια στιγμη γραψε και ενα αρθρο για το Συνδρομο "Αμελί", το αντιστοιχο συνδρομο, των γυναικων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θα διαφωνήσω μαζί σου(και για ν'ανάψω λίγο την συζήτηση) ως προς την παρομοίωση του Χάουζ με τον Κόναν.Καμία σχέση...
    Ο Χάουζ είναι καταραμένος
    α)να πονά(σωματικά και ψυχικά...)
    β)να έχει ένα μυαλό που υπερβαίνει πολύ-και στον αντισυμβατικό τρόπο λειτουργιας του-των άλλων,ακόμα και των εξίσου ακαδημαικά διακεκριμένων συναδέλφων του.
    Πιστεψέ με,όσο ευχή είναι αυτό,άλλα τόσο κατάρα είναι...
    Στόχος του δεν είναι να αποδεικνύεται πάντα εξυπνότερος απ τους άλλους(αν και σε μια σειρά αυτό συμβαίνει με τον κεντρικό ήρωα).Στόχος του η λύση του μυστηρίου από τι πάσχουν οι περίεργοι ασθενείς που του αναθέτουν όταν οι πιο συμβατικοί παθολόγοι σηκώσουν τα χέρια ψηλά.
    Η εμμονή του είναι αυτή του παθιασμένου ντετέκτιβ,όχι του επιδειξιομανούς τελειοθήρα.
    Κι όλα αυτά ενώ πλασάρεται περίπου ως μισάνθρωπος,σε μια προσπάθεια να μείνει η Σκέψη του ανεπηρέαστη από συναισθηματιμούς και τις ανθρώπινες ατέλειες.
    Τελικά,είναι σκληρό να είσαι(ή να παίζεις..) τον Ημίθεο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γουστάρω όταν ανάβουν οι συζητήσεις… ειδικά αν μπορώ να τροφοδοτήσω τη φωτιά :)

    squarelogic: Η αναφορά στον Χάουζ ήταν όχημα για την ανάρτηση της Αθηνοβίου, και δεν ήταν αυτοσκοπός, ούτε πλήρης σκιαγράφηση του χαρακτήρα. Μήπως η συνταύτισή σου (που έμμεσα διαφαίνεται από την φρασεολογία σου) με το ρόλο είναι πολύ πιο περιορισμένη από όσο θα ήθελες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. κουτάβι
    θα το κοιτάξω

    λότζικ
    πάσχεις κι εσύ, ε?
    :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Θαυμάσιο
    Σκοπεύουμε να το "λινκαρουμε" στο LLS με αυτονόητη αναφορά στην πηγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Λότζικ
    Είχα σκοπό να απαντήσω και σοβαρά αλλά έπεσε δουλίτσα.
    Το κάνω τώρα.
    Μέσες άκρες το ίδιο λέμε. Μόνο που στην ανάρτηση δεν εξετάζονται καθόλου τα κίνητρα, παρά μόνο αυτό: το να σπάς τους κανόνες και στο τέλος όλα να πηγαίνουν καλά. Αυτό δεν θέλουμε όλοι?

    λεφτ λίμπεραλ
    μπι μάη γκέστ.
    Γκλαντ γιου λάηκ ιτ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Τζωτζίου,
    πως έφτασες στο συμπέρασμα της πολύ περιορισμένης συνταύτισης?έτσι,για να δω τρόπο σκέψης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Υπάρχει μια τεράστια διαφορά μεταξύ ερώτησης περί μεγέθους συνταύτισης και συμπεράσματος περί μικρού μεγέθους. Συνεπώς, η απάντησή μου στην άτοπη ερώτησή σου είναι: “mu”.
    Θέλεις να ξαναδοκιμάσεις; Ορίστε: μήπως η διανοητική μοναξιά που ενδεχομένως βιώνεις είναι περισσότερο επικοινωνιακή; Πολλοί άνθρωποι, όταν βρεθούν στο σκοτάδι, θα θεωρήσουν πως δεν υπάρχει φως τριγύρω, αντί να κοιτάξουν πρώτα μήπως είναι κλεισμένοι κάπου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Πρόσφατα, με αφορμή την ταινία Wall Street 2, ο πρωταγωνιστής που παίζει έναν κακό άνθρωπο που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι το κέρδος και αδιαφορεί για τη ζωή της οικογένειάς του, είπε πως τον συναντούν πολλοί χρηματιστές στο δρόμο και του δίνουν συγχαρητήρια και του λένε πως θέλουν να του μοιάσουν.

    Ο άνθρωπος το έλεγε με μεγάλη έκπληξη. Μα δεν καταλαβαίνουν λέει πως ο χαρακτήρας του έργου είναι κακός; Είναι δυνατόν να με συγχαίρουν και να με θεωρούν είδωλό τους; Αναρωτιόταν και δεν πίστευε στα αυτιά του.

    Οι ταινίες έχουν αυτή την ιδιότητα, να μας κάνουν να συμπαθούμε και να θέλουμε να μιμηθούμε ανθρώπους κακούς, ανθρώπους βαθιά προβληματικούς, ανθρώπους που στην κανονική ζωή θα μισούσαμε και που θα μας πλήγωναν πολύ.

    Έτσι και με τον House. Πρόκειται για έναν άνθρωπο βαθιά προβληματικό, έναν ναρκωμανή, που πληγώνει τους γύρω του, αδιαφορεί για όλους τους άλλους, ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του, βάζει σε κίνδυνο τους ασθενείς του και είναι πολύ δυστυχισμένος.

    Και όμως, μέσα από την ταινία αυτός ο χαρακτήρας γίνεται αγαπητός από ένα σωρό κόσμο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Δεν θεωρώ τον Χάουζ κακό. Βλαμμένο ίσως ή τουλάχιστον επικοινωνιακά ανεπαρκή. Γιατί τί είδους καλοσύνη είναι αυτή που βάζει τους τύπους πάνω από την ουσία και τη λέξη πάνω από το βίωμα?

    Ωστόσο, δεν θα τον παντρευόμουν.
    :)

    Αυτό με τους αιμοσταγείς καλούς, είναι κάτι που κι εγώ δεν εγκρίνω στις ταινίες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ο Δρ Χάουζ κάνει ακριβώς αυτό που πρέπει να κάνει ένας επιστήμονας. Αμφισβητεί ακόμα και τις ίδιες του τις ιδέες, όχι μόνο τα πρέπει. Η διαφορά είναι ότι τα κάνει σε ελεγχόμενο περιβάλλον και οι πειραματισμοί του έχουν παρενέργειες μόνο σε ήδη καταδικασμένους ανθρώπους.
    Άλλο αυτά λοιπόν, και άλλο η κοινωνία…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Σωστό αυτό που λέει ο Darthiir, αλλά σωστό είναι και πως του Χάουζ του αρέσει να τρώει κινέζικο. Και τα δύο έχουν μικρή σχέση με το κομμάτι του χαρακτήρα που (διαπιστώνω/υποθέτω πως) έθιξε η Αθηνά.

    Ο Χάους περιτριγυρίζεται από ανθρώπους που αυτοπεριορίζονται (έως αυτοακρωτηριάζονται) διανοητικά βάσει των κοινωνικών συμβάσεων. Αν το δει κανείς επιφανειακά, θα θεωρήσει πως ο Χάους είναι ένα νησί ευφυΐας σε έναν ωκεανό βλακείας, όμως ο Χάους δεν θεωρεί προκαταβολικά πως οι πάντες έχουν εγγενή ηλιθιότητα, αλλά επίκτητη. Τους εγγενώς ηλίθιους τους προσπερνάει τελικά, και τους επικτήτως ηλίθιους τους αξιοποιεί ως συμπαίκτες σε διασκεδαστικά (για τον ίδιο) παιχνιδάκια. Τους δίνει το σκοινί, είτε για να βοηθηθούν να καταλάβουν τι κάνουν και να ανέλθουν, είτε να κρεμαστούν από μόνοι τους. Όταν δεν έχει κάποιο πολύ συγκεκριμένο στόχο, τα παιχνίδια του είναι αυτοσκοπός· στις υπόλοιπες περιπτώσεις, είναι απλό μέσον.

    Ίσως μπορείς να πεις πως ο Χάουζ είναι κάποιος με την εμπειρία γέρου, την σοφία ενός μεσήλικα, την οξυδέρκεια ενός εικοσιπεντάρη, τις μεταβάσεις της διάθεσης ενός εφήβου και τις επιθυμίες ενός μωρού. Είναι μέγας ηδονιστής, και σχεδόν τα πάντα από όσα κάνει αποβλέπουν στο προσωπικό του συμφέρον. Το γεγονός ότι είναι κορυφαίος σε αυτό που κάνει είναι το αντιστάθμισμα που μεταφράζεται σε ανοχή από τους άλλους. Η “larger than life” περσόνα House είναι αυτή που μας κρατά το ενδιαφέρον σε μια τηλεοπτική σειρά, διότι αν τον γνωρίζαμε κατ' ιδίαν, είναι πολύ πιθανό ότι μπαφιασμένοι θα τον αγνοούσαμε ή θα του ρίχναμε μπουκέτο.

    Για να επανέλθω στο θέμα: ο House δεν είναι ο Brain («όλοι είναι βλάκες γύρω μου») ούτε ο good Will Hunting («όλοι είναι πιο βλάκες από εμένα αλλά εγώ είμαι καλό παιδί χωρίς φιλοδοξίες»). Προκαλεί τους γύρω του να ξεπεράσουν παράλογες/βλακώδεις/περιττές & ενίοτε ζημιογόνες συμβάσεις αποδεχόμενοι την σκληρή πραγματικότητα ως έχει. Το πραγματικό του πρόβλημα είναι πως δεν μπορεί/ξέρει να συμβιβάσει οποιαδήποτε έννοια ομορφιάς και ευτυχίας με την σκληρή πραγματικότητα χωρίς να υιοθετήσει οποιαδήποτε μορφή αυτοπαραμυθιάσματος, και αυτό το τελευταίο το αποκλείει. Έτσι, ζει μέσα σε έναν κόσμο που είναι άσχημος, αλλά επειδή είναι ο μοναδικός που υπάρχει για τον Χάους, διαγράφει ως περιττό τον χαρακτηρισμό «άσχημος» λέγοντας (σε άλλους και στον εαυτό του) πως «έτσι είναι ο κόσμος, τελεία και παύλα.»

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Άμπαν
    όπως καταλαβαίνεις και από μόνος σου, έχεις πυροδοτήσει τον Χαουζολόγο (τζωτζίου)
    ωστόσο, έχω κι εγώ τις ενστάσεις μου (κουβέντα να γίνεται)

    Όπως σε όλα τα δράματα, δλδ τις αναπαραστάσεις δράσης, το σκηνικό δεν λειτουργεί περιοριστικά (πχ η μήδεια δε μιλάει μόνο για όσες γυναίκες σκοτώνουν τα παιδιά τους) αλλά σε συμβολικό επίπεδο αφηγούνται την πραγματικότητα (η μήδεια είναι όλες οι γυναίκες που φτάνουν σε άκρα λόγω ζήλειας).

    Πιστεύω λοιπόν ότι μπορεί μεν ο Χάουζ να αποτυπώνεται σαν επιστήμονας, αλλά αν το σκεφτείς να αποτελεί προσωποποίηση της αμαφιβολίας ανάμεσα στη σύμβαση και στην ουσία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Έλα τώρα, μην κοροϊδευόμαστε.
    Λάθος ανάλογο.
    (Όχι ότι πιστεύω πως είχαν κάτι τέτοιο υπ' όψη τους... αμερικανιά της οκας ειναι και ο χάουζ, όπως όλες οι in σειρές του σήμερα, χωρίς καμιά σκηνοθετική τέχνη...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. όπως έλεγε και ο παν-τρισ-μέγιστος πράτσεττ, "Every story is true, for a given value of true"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. just for the record... δεν με βρίσκει και πολύ σύμφωνο ο παραλληλισμός Χάουζ-Κόναν.

    νομίζω ότι είναι εμφανέστατος (σε σημείο να ανησυχώ που δεν το λέει κανείς άλλος γιατρέ μου) ο παραλληλισμός που επιχειρούν οι σεναριογράφοι: Χάουζ-Σέρλοκ.

    ο ντετέκτιβ Χάουζ και οι 3 Γουάτσον. τα χάπια και η κοκαϊνη. η αταίριαστη κατά τ'άλλα ενασχόληση με την μουσική. ο ενθουσιασμός κάθε φορά που προκύπτει νέα υπόθεση. ο πόνος όταν δεν υπάρχει κάτι για να απασχολήσει το μυαλό.

    δεν ξέρω, μέημπη ιτς τζαστ μη. αλλά πάλι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Δεκτή η ένστασή σου.
    Άλλωστε όλα είναι θέμα προσωπικής ερμηνείας, σωστά?
    Η προσωπικότητα του Χάουζ χαρακτηρίζεται από τόση δραματικότητα και ένταση, που με έκανε να την παραλληλίσω με τον Κόναν σε επικοινωνιακό και κοινωνικό επίπεδο, τη στυλιζαρισμένη εκδοχή της βαρβαρότητας...

    Αυτά προς υπεράσπισή μου...
    :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!