Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2008

Απόσπασμα από ένα λατρεμένο βιβλίο.

  • Υπάρχει μία παράξενη δυαδικότητα στον άνθρωπο που ευθύνεται για ένα ηθικό παράδοξο. Έχουμε ορισμούς καλών γνωρισμάτων και κακών. Πράγματα που δεν αλλάζουν αλλά γενικά θεωρούνται καλά και κακά από την αρχή των εποχών και από την αρχή του είδους.
  • Ως καλά πάντα θεωρούμε την σοφία, την ανεκτικότητα, την ευγένεια, τη γενναιοδωρία, την ταπεινοφροσύνη. Και οι ιδιότητες της σκληρότητας, της απληστίας, της ιδιοτέλειας, της αρπαγής και της βίας, είναι καθολικά αναγνωρισμένες ως ανεπιθύμητες.
  • Ωστόσο, στη δομή της κοινωνίας μας, οι υποθετικά και θεωρητικά καλές ιδιότητες αποτελούν αναπόφευκτα συνακόλουθα αποτυχίας, ενώ οι κακές είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι της επιτυχίας. Ένας άνθρωπος - υποθετικά- ενώ θα αγαπά τις καλές ιδιότητες και θα απεχθάνεται το αφηρημένο κακό, παρόλα αυτά θα ζηλεύει και θα θαυμάζει το άτομο που, μέσω των κακών χαρακτηριστικών που κατέχει, επιτυγχάνει οικονομικά και κοινωνικά, και θα περιφρονεί το άτομο του οποίου οι καλές ιδιότητες προξένησαν αποτυχία. Όταν ένας τέτοιος υποθετικός άνθρωπος σκέφτεται τον Ιησού ή τον Άγιο Αυγουστίνο ή τον Σωκράτη τους βλέπει με αγάπη γιατί είναι σύμβολα του καλού που θαυμάζει, και μισεί τα σύμβολα του κακού. Αλλά στην πραγματικότητα θα προτιμούσε να είναι επιτυχημένος παρά καλός.
  • Σε κάποιο ζώο πέραν του ανθρώπου θα αντικαθιστούσαμε τον όρο "καλός" με "χαμηλό παράγοντα επιβίωσης" και τον όρο "κακός" με "υψηλό παράγοντα επιβίωσης". Έτσι ο άνθρωπος στη σκέψη ή στην αναπόλησή του θαυμάζει την πορεία προς την εξαφάνιση, αλλά με το ασυνείδητο ερέθισμα που τον δραστηριοποιεί στην πραγματικότητα, τείνει προς την επιβίωση.
  • Ίσως κανένα άλλο ζώο να μην είναι τόσο διχασμένο ανάμεσα στις πιθανότητες.
  • Ο άνθρωπος θα μπορούσε να περιγραφεί με αρκετή ακρίβεια, αν και απλοϊκά, ως ένα δίποδο παράδοξο. Ποτέ δεν κατάφερε να συνηθίσει το τραγικό θαύμα της συνείδησης. Ίσως, όπως έχει ειπωθεί, το είδος του να μην έχει καθοριστεί, να μην έχει πήξει, αλλά είναι ακόμα σε στάδιο μετάβασης, δεμένος από τις σωματικές μνήμες σε ένα παρελθόν αγώνα και επιβίωσης, με το μέλλον του περιορισμένο από την άβολη σκέψη και ανήσυχη συνείδηση.
  • Βρήκα το βιβλίο αυτό σε μία αποθήκη του τοπικού βιβλιοπωλείου κάτω-κάτω, σκονισμένο και λίγο τσαλακωμένο στις γωνίες, με την οσμή της υγρασίας ήδη να αναδύεται. Ίσως ότι καλύτερο έχω διαβάσει ως τώρα. Συγγνώμη για την πρόχειρη μετάφραση, πιστεύω όμως ότι κάτι φαίνεται ,έστω και έτσι, από την αξία του κειμένου.

7 σχόλια:

  1. Δεδομένου ότι ο άνθρωπος εξακολουθεί να ανήκει στο ζωϊκό βασίλειο,μάλιστα είναι και παμφάγο ον γιατί να εκπληττόμεθα από τις ομοιότητες της ανθρώπινης κοινωνίας και της κοινωνίας των άλλων σαρκοφάγων και παμφάγων ζώων;
    Αυτό που γράφει ο Δαρβίνος ως εξέλιξη των ειδών αναφέρεται στην ηθική τους ανέλιξη ή στις φυσικές τους δεξιότητες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. δεν ξέρω, Χρίστο.
    Πάντως ο ίδιος ο συγγραφέας λέει μερικές σελίδες παρακάτω ότι δεν πρέπει να μπερδεύουμε την ηθική με την χαμηλή παραγωγή ορμονών......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Επειδή είμαι οπαδός της θεωρίας tabula rasa, πιστεύω ότι όλα αυά είναι θέμα παιδείας.
    Φυσικά δεν πιστεύω πως οι καλές ιδιότητες οδηγούν στην αποτυχία. Ίσως βέβαια να οδηγούν στην αποτυχία ικανοποίησης του εγωϊσμού και της απληστίας, αλλά όχι στην αποτυχία ικανοποίησης της ευτυχίας και της ευζωία.
    Θέμα παιδείας όμως όπως είπα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Και μόνο η συνείδηση ή μάλλον η συνειδητοποίηση του επικείμενου θανάτου μας, μας οδηγεί αμέσως σε παραισθησιογόνα που δρουν ως φάρμακα κατά του οντολογικού ιλίγγου.
    Οι παπάδες, οι πολιτικάντηδες και οι χαρτορίχτρες έρχονται να τζογάρουν πάνω στους φόβους μας.
    Ποιος αντέχει τον οντολογικό ίλιγγο;
    Ποιος αντέχει να κρατήσει όρθιος το αλεξικέραυνο την νύχτα της μεγάλης καταιγίδας;

    Η αλήθεια, ο πόθος για την γυμνή, άοσμη, άχρωμη και άγευστη αλήθεια αποτελεί την επιτομή του ανθρώπου που αντιτάσσει τον Ορθό Λόγο απέναντι στους τζογαδόρους της συνειδητοποίησης της ασημαντότητάς μας...

    Καλή χρονιά.

    Δημήτρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. άμπανε
    η θεωρία του λευκού πίνακα νομίζω ότι αφήνει απέξω τον βιολογικό παράγοντα. Ο οργανικός παράγοντας (όπως πχ οι περίφημες ορμόνες στις οποίες οι άντρες χρεώνουν τη συμπεριφορά μιας γυναίκας)παίζει μεγάλο ρόλο οχι μόνο στην προσωπική μας ζωή αλλά και στην κοινωνική μας διάσταση. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ο θυρεοειδής αδένας που αλλάζει την συμπεριφορά μας προς το ένα ή το άλλο άκρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. δόκτωρ
    ο οντολογικός ίλιγγος.....
    πρώτη φορά ακούω να το λένε έτσι.
    με έβαλες σε σκέψεις.
    θα χρειαστώ λίγο χρόνο

    καλή χρονιά και σε εσένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μόνο που αυτά είναι επίκτητα στοιχεία που προσδίδουν οι ορμόνες και χαλιναγωγούνται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!