Υποτίμηση, η πρώτη διάκριση

• Οι μορφωμένοι άνθρωποι είναι πολύ ρεμάλια και καθίκια, βρωμιάρηδες ολκής. Όχι γιατί κάνουν άσχημα και σατανικά πράγματα, ούτε γιατί το να έχει κανείς περισσότερα (όπως τείνουν συνήθως οι πολύ μορφωμένοι άνθρωποι) αποτελεί κοινωνική αδικία από μόνο του, αλλά γιατί οι γνώσεις και η μόρφωση που έχουν , η καλλιέργεια και η ενόρασή τους είναι για αυτούς αντικείμενο που ενισχύει τη ματαιοδοξία τους, κάτι σαν τη νομισματική μονάδα της νόησης, κάτι σαν καπιταλισμός του νού, κατά τον οποίον η γνώση αποθηκεύεται αλλού σε μεγάλες ποσότητες και αλλού σε ψίχουλα.
• Οι φωστήρες λοιπόν αυτοί που συγκεντρώνουν γνώση, χαρακτηρίζονται από μία απερίγραπτη έπαρση. Θεωρούν ότι επειδή οι ίδιοι έχουν διαβάσει ένα σωρό βιβλία, μόνο αυτοί μπορούν να κατανοήσουν κάποιες απλές αλήθειες. Θεωρούν ότι οι υπόλοιποι είναι "απλοί" άνθρωποι που δεν διαθέτουν τα νοητικά εργαλεία να κατανοήσουν τις τερατώδεις αλήθειες που τυραννούν τον κόσμο. Λένε για παράδειγμα ότι οι οικονομολόγοι ξέρουν καλύτερη οικονομία, ότι οι βιολόγοι ξέρουν καλύτερη βιολογία, και ούτω καθεξής, όμως η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι χαμερπείς βρωμιάρηδες αποκρύπτουν την αλήθεια και τη γνώση γιατί τους βολεύει, τους εξυπηρετεί για να συσσωρεύουν για την πάρτη τους ότι είναι αυτό που θέλουν να συσσωρεύσουν.
• Σου λένε για παράδειγμα ότι εσύ δεν ξέρεις από γεωπολιτική και ότι για αυτό πρέπει να σου δίνουν τις πληροφορίες απλουστευμένες, αυτό που λένε οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι need-to-know basis. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τελικά, χωρίς τις απαιτούμενες πληροφορίες, καταλήγεις να βλάπτεις τον εαυτό σου και τους άλλους, να υποφέρεις και να τυραννάς εκ περιτροπής, και να ανακυκλώνονται οι παρεξηγήσεις επ' άπειρον.
• Αν οι άνθρωποι ήξεραν τι κάνουν και τι συνέπειες έχουν οι καθημερινές τους πράξεις, αν τους έλεγε κάποιος τι συνέπειες έχει η κάθε πράξη, τότε σίγουρα ο κόσμος θα ήταν διαφορετικός. Δεν είναι όμως γιατί αντί να σου πει ο τρισλαλίστατος και περισπουδαγμένος σοφολογιότατος οικονομολόγος ότι όταν εσύ αγοράζεις τόσα, τότε τόσα εκατομμύρια άνθρωποι παθαίνουν αυτό, σου λέει ότι μπορείς να πληρώσεις με δόσεις και να τον προσλάβεις να σου κάνει την φορολογική δήλωση ώστε να μπορεί να ζεί χωρίς να παράγει τίποτα.
• Κανείς δε σου λέει τι συμβαίνει όταν δουλεύεις περισσότερο από όσο μπορείς, κανείς δε σου λέει τι σου συμβαίνει όταν χτυπάς τα παιδιά σου, κανείς δε σου λέει τι σου συμβαίνει όταν δίνεις ελεημοσύνη σε έναν ινδό που κοιμάται κατάχαμα.
• Αυτό που σου κάνει είναι να σε βάζει μπροστά σε τιτάνια διλήμματα με ελάχιστες πληροφορίες, ώστε να παραλύσεις από το φόβο της τιτάνιας ευθύνης και να παραδώσεις τη θέληση και τη νόησή σου σε αυτόν.
• Κανείς δε σου λέει "Μην αγοράζεις πλαστικά γιατί καταστρέφεται το σύμπαν και ο οργανισμός σου" αλλά αντιθέτως σου λέει "Πρέπει να καταλώνεις τόσα ποτήρια νερό για να διατηρήσεις τη γραμμή σου" το οποίο είναι μεν αλήθεια, όμως έμμεσα σε πείθει να αγοράσεις νερό σε πλαστικό μπουκάλι, το οποίο έχει απίστευτα καταστροφικές συνέπειες τις οποίες οι περισσότεροι είτε δεν γνωρίζουμε είτε υποτιμάμε, και συνεχίζουμε να αγοράζουμε νερό σε μπουκαλάκια νομίζοντας ότι αυτό είναι πολύ καλό. Μία εντελώς πρόχειρη έρευνα στο διαδίκτυο θα δείξει ότι οι συνέπειες των πλαστικών δοχείων στον οργανισμό, τον κόσμο και το περιβάλλον είναι τέτοιες που να δικαιολογούν την απαγόρευσή τους, όμως αυτοί που το γνωρίζουν κάνουν την πάπια. Το μόνο που λένε στο κοινό είναι ένα χλιαρό "Ανακυκλώστε, αν δε βαριέστε". Η ανακύκλωση χωρίς άλλες παράλληλες δράσεις, είναι μούφα. Το μόνο αποτελεσματικό σε αυτή την περίπτωση είναι να μην αγοράζουμε νερό (ή οτιδήποτε άλλο) σε πλαστικά μπουκάλια. Η παγκόσμια οικονομία θα ήταν αδιανόητα διαφορετική αν οι άνθρωποι δεν αγόραζαν πλαστικά μπουκάλια, κι όμως ποιός το ομολογεί δημοσίως? Το συζητάνε μεταξύ τους, γνέφουν με σοφία όταν αλληλο-βλογάνε τα γένια τους στα συνέδρια και όταν έρχεται η ώρα να σου μιλήσουν, λένε ότι δεν είσαι αρκετά ώριμος να ακούσεις την αλήθεια και μετά σε αρχίζουν στα μισόλογα.
• Κρατάνε τη γνώση για τον εαυτό τους, αντί να τη μεταδώσουν αντί να τη διαδώσουν, αντί να φτιάξουν κάτι. Κρατάνε τη γνώση εντός τους και μετά περιφρονούν τους υπόλοιπους για την αμορφωσιά τους.
• Σου λέει, μα αφού υπάρχει το ίντερνετ και όποιος θέλει μπορεί να βρεί οποιαδήποτε πληροφορία θέλει. Σου λέει, όποιος θέλει μπορεί να βρεί ένα βιβλίο να διαβάσει για να ξεστραβωθεί.
• Και ποιός μας το λέει αυτό? Ο δυτικός καρεκλάνθρωπος που θεωρεί δεδομένη την εργασία σε γραφείο και το καθημερινό γεύμα.
• Για πάνε στις αναπτυσσόμενες χώρες που τις ονομάσαμε έτσι για να μη νιώθουμε τύψεις! Για δες, πόσοι Ινδοί έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή και βιβλιοθήκη. Πόσοι Αφρικανοί, πόσοι Ινδονήσιοι, πόσοι Κινέζοι μπορούν να κάθονται τρείς ώρες την ημέρα μπροστά στον υπολογιστή για να διαβάσουν αναφορές και στατιστικές, να παρακολουθήσουν συνεντεύξεις και ομιλίες... Για ρώτα τον βιετναμέζο ρυζο-παραγωγό τι νομίζει ότι είναι υγιεινό... θα σου πεί ότι υγιεινό είναι να τηγανίζεις σκύλο για βραδυνό και να βάζεις επιθέματα από φύλλα τσουκνίδας στις πληγές. Ούτε που θα έχει ακούσει για τα περίφημα οκτώ ποτήρια νερό, ούτε που θα έχει ακούσει για τα πολλά μικρά γεύματα ανά τρίωρο ούτε για το τί προξενεί στο παιδί η γονεϊκή απουσία. Θα ξέρει όμως την κοκακόλα και την αντίντας. Θα τις ξέρει πολύ καλά. Θα ξέρει επίσης και πως να καπνίζει και πως να θαλασσοπνίγεται στα ξένα φορτηγά για τρείς κι εξήντα, γιατί οι περισπούδαστοι φωστήρες, αυτοί με τις ωραίες γραβάτες και το καλό γούστο στα κρασιά, αυτοί που σου λένε ότι η θρησκεία ευθύνεται για όλα τα κακά και ότι η επιστήμη έχει (ή πρόκειται να έχει οσονούπω) όλες τις απαντήσεις, τα έχουν κανονίσει έτσι που διακόσια ευρώ το μήνα να είναι μεγάλη περιουσία στο βιετνάμ.
• Ναι, είναι πολύ καλοί άνθρωποι αυτοί οι μορφωμένοι.
• Οι "απλοί " άνθρωποι λοιπόν, δεν είναι αρκετά ώριμοι, διανοητικά, να μάθουν τι κάνουν οι κυβερνήσεις τους. Για αυτό κανείς δεν τους λέει πότε οι κυβερνήσεις τους πουλάνε για να παίρνουν μίζες τσοχατζοπουλικών διαστάσεων.
• Οι απλοί άνθρωποι είναι πολύ ανώριμοι για να μάθουν ότι τα προϊόντα στο σουπερμάρκετ περιέχουν δηλητήρια και ότι οι μορφωμένοι άνθρωποι τρώνε μόνο τα καλύτερα και τα φρεσκότερα. Δεν έχουν την κρίση να αποφύγουν ένα δάνειο που οι διαβασμένοι του μάρκετινγκ ξέρουν ότι αποτελεί απάτη και επιμελώς κρύβουν τα μισά ενοχοποιητικά στοιχεία. Οι απλοί άνθρωποι για να μάθουν όσα οι μορφωμένοι, πρέπει να πληρώσουν το μισό μισθό τους σε συνδρομές και λέσχες, να αφήσουν τη βιοποριστική δουλειά τους για να περνάνε τα απογεύματα διαβάζοντας συγγράμματα, να πάψουν να παράγουν οτιδήποτε.
• Όμως δεν είναι αυτή η συμφωνία, δεν είναι αυτή η σύμβαση που είχε γίνει εξαρχής.
• Η σύμβαση, η αρχική συμφωνία, είναι ότι ο καθένας κάνει τη δουλειά που δεν μπορεί ο άλλος ώστε όλοι να ωφελούμαστε. Όχι ο ένας να κρατάει για τον εαυτό του το προϊόν της δουλειάς του για να εκβιάσει τον άλλον. Όχι να μου δίνεις χάντρες για να μου πάρεις το γεωργικό προϊόν και την ενέργεια τζάμπα.
• Όχι να σε ταΐζω για να κάθεσαι να μελετάς και μετά αντί να κάνεις τη ζωή μου καλύτερη να μου λες ότι δεν είμαι έτοιμος, για αυτό ας μείνω στη λειψυδρία και το λιμό άλλα είκοσι χρόνια, ίσα που να εξαντλήσεις τις πρώτες ύλες από τον τόπο μου και μετά να μου στέλνεις ανθρωπιστική βοήθεια η οποία συνιστάται από μελέτες τις οποίες θα κάνεις εσύ καθιστός στην καρέκλα σου και χρήματα που θα τσεπώσει ο πληρωτός σου στην κυβέρνησή μου!
• Οι επιστήμονες είναι αυτοί που έχουν τα μέσα να αλλάξουν τον κόσμο, να άρουν τις αδικίες, κι όμως όλο κυνισμό αποφαίνονται ότι ο κόσμος έτσι είναι, τι να κάνουμε... ας πιούμε λίγο τσάι.
• Στις φιλιππίνες και στην Ταυλάνδη, η (παιδική) πορνεία δεν έχει δυτικοευρωπαίους σπόνσορες και πελάτες? Δεν είναι αυτοί οι πιο μορφωμένοι?
• Για αυτό, είναι απαραίτητο η επιστημονική γνώση να είναι προσβάσιμη και κατανοητή στον καθένα, είναι απαραίτητο να περάσει στην προφορική παράδοση των λαών, να αναμεταδίδεται με κάθε μέσο, έστω και με φειγ βολάν στους δρόμους, γιατί μόνο αν όλοι έχουν τη γνώση, μόνο τότε θα μπορέσουμε να συνεννοηθούμε δίκαια.