Εισαγωγή στην Ατέλεια

• Ο μελαχροινός μου πηγαίνει στην πρώτη Δημοτικού. Παρόλο που δεν είναι απαραίτητο, μου ζήτησε να μένει μαζί με τον φίλο του στο ολοήμερο, ίσως λόγω μίας τάσης για ανεξαρτησία, ίσως όμως και επειδή κάνουν κι άλλα πραγματάκια εκεί.
• Δεχθήκαμε το αίτημά του.
• Ο δάσκαλος του ολοήμερου έχει μία ιδιαίτερη μέθοδο και η προσέγγισή του είναι λίγο πιο πριμιτίφ, όμως έκρινα ότι εφόσον ο ίδιος ο μελαχρινός το επέλεξε, ίσως είναι καιρός να αρχίσει έρχεται σε επαφή με λιγότερο ιδανικά πρότυπα, να μάθει ότι μπορεί για κάποιον να μην αποτελεί το κέντρο του κόσμου αλλά και πως να διαχειρίζεται τις εκ των άνω ανεπάρκειες, προς το συμφέρον του.
• Την προηγούμενη εβδομάδα, για κάποιον λόγο που ακόμα δεν έχω κατανοήσει πλήρως, ο μελαχροινός είπε ψέματα στο δάσκαλο του ολοήμερου ότι τον περιμένω εγώ στο σπίτι. Ο δάσκαλος τον πίστεψε και τον άφησε να φύγει, μία ώρα νωρίτερα από το προκαθορισμένο, δηλαδή στις 14:00 αντί για τις 15:00.
• Τώρα, ειδικά εκείνη την ημέρα, είχα τόσα πολλά να κάνω που παρά λίγο να μην πάω καν στο σπίτι για φαγητό, ευτυχώς όμως για το παιδάκι πήγα, γιατί είχαν λερωθεί τα ρούχα μου και έπρεπε να αλλάξω. Εντελώς κατά τύχη λοιπόν, έτυχε να βρίσκομαι στο σπίτι, όταν απρόσμενα χτύπησε το θυροτηλέφωνο, και με μεγάλη έκπληξη είδα τον μελαχροινό μου.
• Μετά από ήπια ανάκριση, ο μελαχροινός είπε ότι ο δάσκαλος τον έδιωξε, μετά είπε ότι τελείωσε το μάθημα και τέλος ομολόγησε ότι ο δάσκαλος δεν τον έδιωξε αλλά τον άφησε να φύγει. Τον πήρα μαζί μου και βουρ για το σχολείο, πάλι, με το μελαχροινό να προσπαθεί να ξεφύγει, να λέει ότι δεν έχει όρεξη και διάφορες άλλες δικαιολογίες, όμως ήθελα να είναι παρών για εκπαιδευτικούς λόγους, αλλά και για να μη λέει ο καθένας ότι του κατέβει. Για να του φύγει το άγχος, του εξήγησα πως ότι και αν κάνει ένα παιδί, την ευθύνη την έχει πάντα ο δάσκαλος, και πως ο δάσκαλος δεν μπορεί να επιτρέπει οτιδήποτε ζητήσει ένα παιδί.
• Στο σχολείο, ο δάσκαλος ήταν απαράδεκτος. Μου είπε ότι το παιδί τον έπεισε(σαράντα χρονών μαντράχαλος!), και ότι δεν με πήρε τηλέφωνο γιατί το τηλέφωνο του σχολείου είναι στον πάνω όροφο. Για να μην αφήσει το τμήμα μόνο του, άφησε τον μελαχροινό να φύγει μόνος του, μία ώρα πριν το κανονικό. Τελείωσε την κατάπτυστη μαρτυρία του με τη δήλωση-προφητεία-νουθεσία ότι θα πρέπει να προσέχω πάρα πολύ γιατί το παιδί παραείναι έξυπνο για το καλό του και ότι θα έχω πρόβλημα στο μέλλον. Για ένα οποιονδήποτε δάσκαλο που έχει διαβάσει τα βιβλία και τα συγγράμματα της σχολής που έβγαλε, αυτή ήταν η μεγαλύτερη κοτσάνα που έχει βγεί, γιατί, παρόλο που μόνο ένας θεός ξέρει τι μπορεί να σκαρφιστεί ένα παιδί για να κάνει κοπάνα, ο δάσκαλος έχει την ευθύνη να επιβάλει την τάξη και να επιβλέπει το τί γίνεται, να είναι άγρυπνος και προστατευτικός, όχι να νίπτει τας χείρας του ούτε να βρίσκει δικαιολογίες, ούτε να πιστεύει τί λένε τα παιδιά.
• Με μεγάλο εκνευρισμό, του ζήτησα από δω και στο εξής να με ειδοποιεί τηλεφωνικά για το παραμικρό, ενώ όταν πήγαμε σπίτι είπα στον μελαχροινό να με παίρνει τηλέφωνο ο ίδιος όταν τυχαίνει κάτι, από το τηλέφωνο του σχολείου του.
• Δεν κατάφερα να εκμαιεύσω από τον μελαχροινό την αιτία για το ψέμα, όμως πιθανολογώ ότι είτε που θα του έβαλε ο δάσκαλος τις φωνές (συνηθίζει να σιχτιρίζει βροντερά και να βρίζει τα παιδιά) είτε που θα βαρέθηκε επειδή εκείνη την ημέρα έλειπε ο φίλος του, χωρίς αυτό να αλλάζει τίποτα σε ότι αφορά την ανευθυνότητα του δασκάλου, φυσικά.
• Τώρα, δεν ξέρω αν κάνω λάθος, όμως ενώ θέλω τα παιδιά να είναι υποψιασμένα και να μην τα χάφτουν όλα, δεν νομίζω ότι είναι καλό να καταστρέψω την αθώα χαρά τους. Θέλω να είναι κοινωνικά και να ξέρουν να προφυλάσσονται, χωρίς όμως να τα κάνω καχύποπτα και φοβισμένα, γιατί ο φόβος καταστρέφει ζωές και σχέσεις. Έτσι, τους έχω μιλήσει για την ερωτική επαφή από νωρίς, τους έχω πει ποιά πράγματα δε γίνονται δημοσίως, τους έχω μάθει να μη δέχονται από ξένους, να ρίχνουν και καμμία ξυλιά άμα η δασκάλα δεν είναι αρμόδια, να μου τα λένε όλα. Τους λέω παραμύθια για τον Χοροπηδηχτούλη το λαγουδάκι που ο Λύκος το περίμενε έξω από το σχολείο με πονηριά, τους εξηγώ ποιά είναι τα καθήκοντα των άλλων και ποιά τα δικά τους, τι να κάνουν όταν θεωρούν ότι αδικούνται και πως να διεκδικούν το δίκιο τους πρώτα με ευγένεια, μετά με επιμονή και τέλος με καμμία μπούφλα, πως μιλάμε στους μεγάλους και πως με τους φίλους μας, όλα αυτά...
• Χρειάστηκε όμως να εκπαιδεύσω και τον εαυτό μου, πολύ δύσκολο όντως. Χρειάστηκε να μην τρομάζω όταν κάνουν όλα αυτά τα ανδραγαθήματα, να μην βάζω τις φωνές με υπερπροστατευτική υστερία, να τα αφήνω να παίρνουν τη δικαιοσύνη στα χέρια τους όταν διαφωνούν μεταξύ τους και με τους φίλους τους, παρόλο που μερικές φορές είχα εντελώς διαφορετική άποψη. Όταν έρχονται από το σχολείο και μου λένε διάφορα, καταπίνω αντιδράσεις τύπου "Τί έκανες!!!! ΑΑΑΑΑαα!" και να τις υποκαθιστώ με πιο πολιτισμένες όπως "Πιστεύεις ότι ήταν καλή ιδέα να βάψεις το πρόσωπό σου και τα ρούχα σου σαν ινδιάνος?" και μετά ,"Τώρα πήγαινε πλύσου και βάλε τη μπλούζα μέσα σε μία λεκάνη με νερό".
• Όταν πάμε βόλτες, ποτέ δεν τους απαγορεύω κάτι, εκτός αν είναι πραγματικά επικίνδυνο ή άπρεπο. Επιτρέπω το σκαρφάλωμα στα δέντρα, και τους έμαθα πως να κρατιούνται από τα κλαριά και πως να σιγουρεύονται ότι υπάρχει τρόπος να ξανακατέβουν. Επιτρέπω το παιχνίδι με τη άμμο ή το χώμα, ξέρουν όμως ότι μόλις πάμε σπίτι θα τα βάλω στον κλίβανο. Επιτρέπω το τρέξιμο, το παιχνίδι με χόρτα, ξύλα, καλάμια, πέτρες, ψάρεμα σε λακούβες μετά τη βροχή, να βουτάνε τα χέρια τους στο νερό του συντριβανιού, σκαρφάλωμα σε σωρούς αμμοχάλικου, κτλ. Οι άλλες μανάδες, με κοιτάνε με ύφος υποτιμητικό, εγώ όμως ξέρω (γιατί το βλέπω με τα μάτια μου) ότι μόλις γυρίσουν την πλάτη τα δικά τους παιδιά θα κάνουν ίδια και χειρότερα από αυτά που κάνουν τα δικά μου, που είναι και το μόνο φυσιο/λογικό, άλλωστε.
• Για άλλη μία φορά, δεν ξέρω αν κάνω λάθος, όμως θεωρώ ότι αφού έτσι κι αλλιώς θα τα κάνουν αυτά τα πράγματα, ας έχουν τουλάχιστον την εμπιστοσύνη ότι έχουν την αποδοχή μου. Δεν θέλω να είμαι το πρόσωπο που απαγορεύει πράγματα, αλλά το πρόσωπο στο οποίο μπορούν να καταφεύγουν χωρίς φόβο για μελοδραματισμούς και υστερίες. Άλλωστε, μου φαίνεται τόσο απάνθρωπο να στερείς το τρέξιμο και το σκαρφάλωμα από ένα παιδί...
• Τέλος, μία ιδέα που με βρίσκει κάθετα αντίθετη, είναι η ιδέα της "σκληραγώγησης" στο σπίτι, όχι στη σωματική διάστασή της, αλλά την ψυχολογική. Πολλοί γονείς φέρονται πολύ άσχημα στα παιδιά τους, με ξύλο, φωνές και υποτίμηση με το σκεπτικό ότι αργότερα στη ζωή θα τα βρεί μπροστά του και να συνηθίζει για να αντέχει και να ανταπεξέρχεται. Παρόλο που η λογική αυτή δεν είναι απόλυτα εσφαλμένη, οι γονείς αυτοί κινδυνεύουν να χάσουν την καλή σχέση με τα παιδιά τους. Αν το σπίτι είναι μία κόλαση, τότε το παιδί θα φύγει είτε κυριολεκτικά είτε μεταφορικά, με αντιδραστική συμπεριφορά και αναίτια ξεσπάσματα. Μπορεί όντως το παιδί να γίνει ανθεκτικό, αλλά να μη θέλει ούτε ζωγραφιστούς να βλέπει τους γονείς του, ή να γίνει ένα αδίστακτο κάθαρμα.
• Αν κακομεταχειρίζεσαι έναν άνθρωπο, με οποιαδήποτε δικαιολογία, τότε αυτός ο άνθρωπος δε σε αγαπάει. Για οποιονδήποτε άνθρωπο, αυτό δεν είναι και τόσο κακό, απλά βρίσκεις άλλον να αγαπήσεις. Ένα παιδί που δεν αγαπάει τους γονείς του όμως, είναι καταδικασμένο να κουβαλάει μέσα του ένα κενό, να είναι συναισθηματικά εκτεθειμένο, να μη νιώσει ποτέ ότι ανήκει κάπου και να κουβαλάει τις τύψεις για αυτό το συναίσθημα, γιατί είναι υποχρεωτικό να αγαπάμε τους γονείς μας και κάθε παιδί που δεν τους αγαπάει είναι κακό.
• Άλλωστε, σε έναν κόσμο που είναι σκληρός, η οικογενειακή αλληλεγγύη είναι η συχνά η μόνη παρηγοριά και ελπίδα, το μόνο καταφύγιο. Γιατί να το στερήσεις αυτό από ένα πλασματάκι?
• Έτσι, ενώ μία ξυλιά ή μία φωνή όταν το απαιτούν οι περιστάσεις δεν είναι και τόσο καταστροφική (εννοείται ότι αυτό θα συμβαίνει σπάνια), είναι απαραίτητο από την άλλη να είναι προφανές ότι η αγάπη μας είναι αληθινή και έμπρακτη, όχι με τόνους φαγητού και αποκτημάτων αλλά με συζήτηση, καθημερινή αλληλεπίδραση, κοινές δραστηριότητες, υπομονετική καθοδήγηση και ρεαλιστικούς κανόνες, με χάδι και αγκαλιά αλλά και νουθεσία ή κριτική.
• Στη φωτό, τα παιδόπουλα πριν από έναν χρόνο, σε κάτι κορμούς με πρόκες, αγκίδες, έντομα κρυμμένα στους φλοιούς και βρεγμένους από πρόσφατη βροχή. Τα άλλα παιδιά κοιτούσαν με ζήλεια από μακριά, γιατί οι μητέρες τους δεν ήθελαν να χαλάσουν το στυλάκι του παιδιού-φιγουρίνι που είναι πολύ της μόδας εδώ στην Πρέβεζα. Για πολύ καιρό, ήταν το λουναπάρκ μας, τώρα το προσπερνάμε και λένε "Κοίτα μαμά, εδώ παίζαμε όταν ήμασταν μικροί."