Δευτέρα 10 Αυγούστου 2009

Τα Γιγαντόπουλα

  • Όταν γεννήθηκαν τα παιδιά, είχα ήδη σχηματισμένες πεποιθήσεις για την ανατροφή τους, σαν εκπαιδευτικός και παιδί πολύτεκνης οικογένειας. Όπως όλοι οι νέοι γονείς, διάβασα, ρώτησα, άκουσα, και είχα μία τελειομανία. Για τον ύπνο, την διατροφή, την καθαριότητα, τις αξίες, κτλ, ανάμεσά τους και η αποστροφή για κάθε είδους βία. Σαν πολιτισμένος άνθρωπος, με κάποια ικανότητα έκφρασης και επικοινωνίας, θεωρούσα ότι η βία, η σωματική, είναι κάτι το κακό το οποίο μόνο σε περιπτώσεις ακραίες είναι πραγματικά απαραίτητο να χρησιμοποιήσει κανείς. Έτσι, μέχρι τα δύο τους χρόνια τα παιδιά όχι μόνο δεν είχαν πιάσει στα χέρια τους παιχνίδι με την μορφή όπλου (ούτε σπαθί, ούτε τουφέκι, ούτε σφεντόνα, ούτε ασπίδα, ούτε τίποτα) αλλά δεν είχαν δεί ούτε παιδικά τύπου spiderman, ούτε είχαν ακούσει παραμύθια για τον Ηρακλή ούτε τίποτα που να έχει σχέση με σκοτωμούς και μέταλλα που διαπερνούν σώματα, παρά μόνο όταν εμβολιάζονταν στον γιατρό.
  • Κάπου εκεί, γύρω στα δύο χρόνια, τους πήραμε παιδικές ομπρελίτσες, τις οποίες καταευχαριστήθηκαν. Τις άνοιγαν, τις έκλειναν, τις στριφογύριζαν...και, προς έκπληξή μου, άρχισαν να τις κραδαίνουν σαν σπαθιά!
  • Το πιο κοινό σοκ ενός νέου γονιού, είναι όταν διαπιστώνει ότι παρά τα σχέδιά του, παρόλο που κάνει το καλύτερο δυνατό και δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, παρά την ομοιότητα που έχει με το παιδί, το παιδί τελικά είναι διαφορετικό άτομο από τον ίδιο τον γονιό. Του σερβίρεις καλομαγειρεμένα, πεντανόστιμα, θρεπτικά πιάτα και όλη μέρα τρώει ψωμί, ή ακόμα χειρότερα, τίποτα. Διαλέγεις τα καλύτερα και πιο παιδαγωγικά βιβλία και παιχνίδια, κι αυτό περνάει όλη την ημέρα μέσα στα χώματα και τις πέτρες και τις λάσπες. Το πηγαίνεις σε όλα τα μέρη για να γίνει κοινωνικό, να δει άλλα παιδάκια κι αυτό κάθεται στη γωνία με ένα φτυάρι. Είστε και οι δύο τύποι έξω καρδιά κι αυτό όλη μέρα κρύβεται στην αγκαλιά χωρίς να αρθρώνει λέξη(ή το αντίθετο συχνά).
  • Πως είναι δυνατόν?
  • Πρώτον και κύριον, το πιο πιθανό είναι να το είδαν κάπου αλλού, όπως πχ όταν το άφηνα στης γιαγιάς, και αυτό δεν μπορείς να το αποφύγεις. Αργά ή γρήγορα το παιδί εκτίθεται σε ερεθίσματα εκτός του οικογενειακού περιβάλλοντος, οπότε ότι συζήτηση και νουθεσία έχεις να δώσεις, καλύτερα κάνε το νωρίς, πρίν το δεί και του φανεί σαν κάτι το συναρπαστικό. Ο spiderman, δεν υπάρχει στ'αλήθεια, στα παραμύθια όλοι κάνουν ότι θέλουν, ο Πήτερ Παν δεν έπρεπε να κόψει το χέρι του κάπτεν Χουκ...πολύτιμα μαθήματα, ανώδυνα, μέσα από ευχάριστες μεταφορές και μαγευτικά σκηνικά. Αφού είναι σίγουρο ότι θα τα δεί και θα του αρέσουν, τουλάχιστον ας είμαι από δίπλα να το σχολιάζω, να το κουβεντιάζουμε(πχ, ο Κύριος Απίθανος, νομίζεις ότι είχε δίκιο που τίναξε το Απιθανόπαιδο έξω από το αυτοκίνητο?) και απλά να είμαστε μαζί, πολύτιμο αυτό και για τους δύο μας.
  • Δεύτερον, γονίδια. Μετά από επτά γενιές, ξαναβγαίνει στην επιφάνεια το παρελθόν της οικογένειας, υπό τη μορφή εντελώς διαφορετικών ορμονών, σωματικής διάπλασης, εγκεφαλικών συνάψεων. Όσο κι αν έχεις διαφορετική άποψη, το παιδί δεν θα γίνει χορτοφάγος, ούτε ευγενής διαννοούμενος. Βέβαια, αν μπείς στον κόπο να παρατηρήσεις τα πραγματικά χαρίσματα του παιδιού, μπορείς το βοηθήσεις να τα εκμεταλλευτεί έτσι ώστε να είναι πιο ευτυχισμένο και επιτυχημένο σαν ενήλικος. Μπορεί να γίνει ένας πρωταθλητής στη ξιφασκία, αν είναι αθλητικός τύπος, ένας μηχανικός αεροσκαφών αν έχει μανία να βρίσκεται μέσα στα γράσσα και τα δρεπανοκατσάβιδα, κ.ο.κ.
  • Τρίτον, χρόνος. Μας πήρε πολύ καιρό να γίνουμε αυτοί που είμαστε, πολλές ώρες διδασκαλίας, πολύ διάβασμα, πολλή προσπάθεια από το οικογενειακό περιβάλλον, πολύ χρόνο μπροστά στην τιβή. Το παιδί απλά δεν έχει διανύσει την ίδια απόσταση. Μπορεί τώρα να είστε έξω καρδιά, αν ρωτήσετε όμως τους γονείς ή άλλους γηραιότερους συγγενείς, ίσως σας πουν ότι κι εσείς ήσαστε συνεσταλμένος χαρακτήρας. Μπορεί τώρα να τρελαίνεστε για ψάρι αλλά τότε να μην το θέλατε με τίποτα. Το βέβαιο είναι ότι εφόσον κάποιος κρατάει επαφή με το παιδί, τότε οι νουθεσίες μένουν στο μυαλό του, έστω κι αν σαν παιδί (ή σαν πονηρός ενήλικος?) μερικές φορές καμώνεται ότι το ξεχνάει για να περάσει το δικό του, ή αν χρειαστεί να το επαναλάβουμε 32.000 φορές και αύριο άλλες τόσες. Δώστε του χρόνο, μην βιάζεστε, δύο χρόνια χρειάζεται το κάθε στοιχείο για να αφομοιωθεί στην συμπεριφορά ενός παιδιού, μην το ξεχνάτε. Ακόμα και σαν μεγάλοι, χρειαζόμαστε χρόνο προσαρμογής όταν αλλάζει το τοπίο, οι κανόνες ή το σώμα μας, μέρα με τη μέρα.
  • Πέρα από την εικόνα που έχουμε για τα παιδιά μας τώρα, υπάρχει και το μέλλον, όλες οι δυνατότητες και οι πιθανότητες, όλα τα θαυμαστά πράγματα που μπορεί να έχει το μέλλον του. Οι πατουσίτσες του θα θεριέψουν, το μυαλουδάκι με τις αστείες ιδέες θα ξεπεράσει τον ορίζοντα του σπιτιού, του σχολείου, της πόλης και του κόσμου που έχω φτιάξει για αυτόν. Τα μάτια του θα περιπλανηθούν πραγματικά και νοερά σε απίθανα μέρη. Τα χεράκια που τώρα με κόπο οδηγούν το μολύβι στο χαρτί κάποτε θα αγγίξουν άλλες πραγματικότητες.
  • Δεν είναι καταπληκτικό?

9 σχόλια:

  1. Δεν είναι μόνο απλά καταπληκτικό, είναι η καλύτερη δυνατή εξερεύνηση στο σύμπαν! Είναι η μεγαλύτη γοητεία να βλέπεις να ξεδιπλώνεται μπροστά σου ένας καινούριος άνθρωπος που είναι κομμάτι σου όσο είσαι κι εσύ κομμάτι του και μεγαλώνετε και χωράτε ο ένας στον άλλον, αμοιβαία, όσο διαφορετικοί ή όμοιοι είστε. Το βασικό για μένα είναι να αγαπάς το παιδί σου ώστε να νιώθει ασφάλεια και ηρεμία και να είσαι εκεί σε όλα του τα βήματα και να το αφήσεις να τα κάνει χωρίς να το πνίγεις (όπως κάνουν οι περισσότεροι γονείς). Τα παιδιά, δεν μπορούν παρά να ζήσουν μέσα στον κόσμο του οποίου είναι κομμάτι, και σίγουρα οι επιρροές από τους γονείς είναι πολύ βασικές και δεν φαίνονται πάντα άμεσα. Αλλά, αυτό είναι και μέρος της γοητείας.. να δώσεις το εναρκτήριο λάκτισμα σε μια διαδικασία της οποίας μπορείς να είσαι εξίσου παρατηρητής και οδηγός.
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Υπέροχο άρθρο. Θυμάμαι τα δικά μου. Έχω 4. Η μικρότερη πήρε φέτος πτυχίο ψυχολογίας. Προσπαθήσαμε με τη γυναίκα μου να τα αναθρέψουμε με το ελάχιστο των «εξωτερικών» επιρροών. Ακόμη δεν έχουμε τηλεόραση στο σπίτι. Τελικά το περιβάλλον (ευρύτερη οικογένεια, φίλοι, σχολείο) είναι εξαιρετικά καταλυτικό αλλά το παράδειγμα (και τα γονίδια) έρχονται από το σπίτι. Είμαστε τυχεροί που στο σχολείο τα παιδιά ανέπτυξαν κριτική σκέψη και ΑΥΤΟ είναι το καλύτερο εφόδιο που όλοι μας μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά μας. Αυτό, που είναι τελικά και η καλύτερη κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας σε ατομικό αλλά και σε συλλογικό επίπεδο (δες σχετικά και το βιβλίο του Καστοριάδη «Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα»)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. μιά χαρά τα λές .
    Πάντως τώρα που είπες γιά το ψάρι....όσο κιάν έψαξα δε βρήκα εικόνα στο κεφάλι μου , που να μου το καθαρίζει κάποιος, ή να μου κάνει η γιαγιά μιά τηγανιά πατάτες εναλλακτικά.
    Παρά μόνο ,πως έτσι και δεν έτρωγα μόνη μου το σπαρέλι το τηγανιτό,θάμενα χωρίς φαί.
    Εικόνα που κοιτάω σαν το κουτάβι τον πάππο, πως ακριβώς το τρώει και επαναλάμβανα τις ίδιες κινήσεις.
    Όμως τότε ,η αφθονία ήταν καλά κρυμμένη σε μερικά σπίτια.Και όχι πεταμένη χύμα.
    Παρόλα αυτά επιμένω , γιατί τα βλέπω τώρα και τα απολαμβάνω στα παιδιά μου:
    Ό,ΤΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΕΙΣ ΕΣΥ ,Μ' ΑΥΤΟ ΘΑ ΠΟΡΕΥΤΟΥΝ.
    το περιβάλλον γιά μερικά χρόνια μόνο θα επιδράσει , αρκεί εσύ να είσαι τόσο σκύλα όσο χρειάζεται.
    πολλά φιλιά ,και θα τα πουμε από κοντά.
    δ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τί εννοείς;
    Πόσο μπορεί ν' αλλάξει;
    Κοίτα, μην αλλάξει σύντομα γιατί έχουμε κι ένα ιμαλάιο ν' αυγατίσει καλά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Σοφία
    καλησπέρα. Προφανώς έχεις κι εσύ παιδιά...


    Τάκης Αλεβαντής
    Η σκέψεις αυτές γεννήθηκαν όταν με επισκέφθηκε η ρία με το γιό της, που είναι 16 χρονών, πανύψηλος γίγαντας σε σχέση με τα δικά μου. Κάπως έτσι, ολόκληροι λεβέντες, μπορεί να γίνουν και τα δικά μου, όσο μικρούλικα κι αν μου φαίνονται τώρα...
    Αναζήτησα το βιβλίο και διάβασα αποσπάσματα. Σίγουρα θα δώσει τροφή για περισσότερες αναρτήσεις!

    δήμητρα
    κάπου εκεί θέλω να κρατιέμαι: να παρέχω ασφάλεια αλλά όχι όλα χύμα. Δεν θέλω να είμαι σκύλα αλλά ούτε και μπάτε σκύλοι αλέστε. δεν ξέρω, μερικές φορές είναι τόσο δύσκολο να κρατάει κανείς ισορροπίες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Άμπανος
    χαχα, ναι... μάλλον δεν θα αλλάξει πολύ. Μάλλον μία μεγεθυμένη εκδοχή του τωρινού του εαυτού θα είναι.
    Οι άνθρωποι δε μεγαλώνουν, απλά ψηλώνουν, όπως όλοι ξέρουμε!

    ενικολο
    κάποια στοιχεία του διεγραφέντος σχολίου σου τα θεώρησα πιο προσωπικά από όσο θα ήθελα να εκθέσω. Κατά τα άλλα δεν έχω κάτι άλλο να πω παρά μόνο να προσθέσω πως ότι προκύπτει μέσα στην οικογένεια είναι και αυτό μια καλή ευκαιρία να δώσεις μερικά μαθήματα/παραδείγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. δεν υπάρχει πιο εντυπωσιακό πράγμα από το να βλέπεις ένα παιδί να μεγαλώνει!
    να διαμορφώνεται και να αποκαλύπτει ένα διαφορετικό άτομο από αυτό που νόμιζες ότι είναι. με εκπληκτικές δυνατότητες και ομοιότητες με άτομα που σε αποσβολώνουν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δεν έχω παιδιά οπότε δεν μπορώ να σου δώσω συμβουλές πάντως είμαι σίγουρος πως και τη καλύτερη παιδεία να δώσεις σε ένα παιδί αυτό θα επηρρεαστεί από τους άλλους. Υποθέτω πως σκοπός του γονιού είναι να μάθει στο παιδί του να διαλέγει τις καλύτερες επιρροές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ria
    εγώ είμαι ακόμα στην αρχή...

    Γιάννη
    αυτό που λες είναι μεγάλη αλήθεια, γιατί το καινούριο και το διαφορετικό εξάπτει την περιέργεια του παιδιού.
    Ο γονιός όμως έχει τη συνήθεια με το μέρος του: αν στο σπίτι, από την ώρα που γεννήθηκε πχ δεν βάζουν τα πόδια στο τραπεζάκι του σαλονιού (ή δεν πίνουν, ή φέρονται με ευγένεια) και αν το παιδί τα πάει καλά με τους γονείς, τότε ακόμα κι αν παρασυρθεί πρόσκαιρα από τους μάγκες/αλανιάρηδες(ασκούν μία γοητεία, ότι κι αν πούμε) δεν θα φτάσει στα άκρα ούτε θα παρεκτραπεί, ούτε θα βλάψει τον εαυτό του μόνο και μόνο από άχτι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!