Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2009

Όλα από την τέχνη είναι βγαλμένα

  • Αρχικά ο άνθρωπος ένιωσε την ανάγκη να αναπαραστήσει τη φύση γύρω του με εικόνες και ήχους. Από τα σχέδια στα τοιχώματα των σπηλαίων και τις άναρθρες κραυγές ως τώρα η ανάγκη είναι η ίδια αν και τα μέσα, φυσικά, έχουν αλλάξει.
  • Από την απλή αναπαράσταση εξελίχθηκε αυτή η δραστηριότητα σε κάτι άλλο. Ο ζωγράφος ανακάλυψε ότι μπορούσε να κάνει την απεικόνιση όπως εκείνος ήθελε, όπως εκείνου του άρεσε. Την ζωγράφισε όσο ομορφότερα μπορούσε. Οι όμορφες αυτές αναπαραστάσεις ήταν πιο όμορφες από τα ζωντανά μοντέλα. Έτσι, η καρικατούρα που αντιστοιχούσε σε άντρα, γυναίκα ή ζώο εγχαράχθηκε στον ανθρώπινο νου τόσο βαθιά, όσο και ο πραγματικός άντρας, η πραγματική γυναίκα και το πραγματικό ζώο, ή ίσως πιο βαθιά λόγω της ομορφιάς τους.
  • Άρχισε λοιπόν ο άνθρωπος να αναζητά με το βλέμμα και τα αισθήματά του κάτι παραπάνω. Άρχισε να ψάχνει για ιδέες. Η τέχνη αποτυπώνει τη ζωή αλλά η ζωή κοιτάει στην τέχνη για να φτάνει ψηλότερα. Ένα παράδειγμα.
  • Κοιτώντας τις παιδικές ζωγραφιές θα δούμε, ας πούμε, ένα μήλο. Τι χρώμα είναι το μήλο? Κόκκινο, βέβαια. Τώρα εμείς ξέρουμε ότι ένα μήλο μπορεί να είναι και κίτρινο, πράσινο και σε άλλη απόχρωση του κόκκινου, μέχρι το πορτοκαλί, ενίοτε. Όμως στη ζωγραφιά του παιδιού το μήλο θα είναι πάντα σχεδόν κόκκινο και όταν πάμε στον μανάβη θα προτιμήσουμε τα κόκκινα από τα πράσινα μήλα. Έτσι στην πραγματικότητα, στην πραγματική μας ζωή επηρεαζόμαστε από την τέχνη σαν να επρόκειτο για γονική νουθεσία ή κοινωνική υποχρέωση. Μήπως υπερβάλω?
  • Ας πάρουμε τότε ένα άλλο παράδειγμα. Υπάρχουν πολλές γυναίκες που είναι όμορφες και για αυτό εμφανίζονται σε ταινίες, πίνακες, φωτογραφίες και διαφημίσεις. Επειδή όπως είπαμε ο καλλιτέχνης θα κάνει την απεικόνιση όσο πιο όμορφη μπορεί, δεν θα περιοριστεί στη φυσική ομορφιά της γυναίκας αλλά θα την ενισχύσει με πούδρες, κρέμες, σκιές, βαφές και κάθε είδους φτιασίδια. Θα προχωρήσει ακόμα παραπέρα επεμβαίνοντας στην φωτογραφία της αφού έχει αποτυπωθεί, έτσι ώστε να αλλοιώσει κάποιες λεπτομέρειες προς το ιδανικότερο. Όταν του αρέσει το αποτέλεσμα, σταματάει και η δουλειά του εκτίθεται στο κοινό. Οι άνθρωποι, τότε, βλέπουν μία εικόνα ακαταμάχητα όμορφη. Στις μέρες μας βλέπουμε παντού τέτοιες ακαταμάχητες εικόνες, όχι μόνο γυναικών και ανδρών, αλλά και παιδιών, σπιτιών, χωραφιών, ψεύτικες κατεργασμένες εικόνες από το κάθε τι που μας περιτριγυρίζει, που όμως έχουν τόση πιστότητα στην πραγματικότητα, όση και τα σχέδια των σπηλαίων.
  • Και επηρεαζόμαστε, στο μέτρο που αναζητούμε αυτή την ομορφιά στην καθημερινότητά μας. Θέλουμε ο σύντροφός μας να είναι σφιχτο-γραμμωμένος όπως ο Brad Pitt(αχ...) να τα λέει ωραία όπως ο Johnnie Depp, να κάνει τούμπες από τη χαρά του όταν του λέμε ότι είμαστε έγκυες (όσο και να χαρεί, αυτή δεν είναι νορμάλ αντίδραση ανδρός) και να μας κάνει πρόταση γονατιστός με διαμαντένιο δαχτυλίδι (τί ξενέρωτες αμερικανιές, θε μου).
  • Το χειρότερο είναι ότι το ίδιο κάνουμε και με τον εαυτό μας. Νομίζουμε ότι αν δεν είμαστε ιδανικοί, θα μείνουμε μόνοι μας ή ότι θα απογοητεύσουμε τους γύρω μας. Ότι η ομορφιά είναι αυτή που μας διαφημίζουν στα έντυπα μόνο, ενώ η ομορφιά και η ηδονή έχουν τόσες διαφορετικές μορφές, όσα είναι και τα βότσαλα στην άμμο.
  • UPDATE:
  • Ξέχασα να αναφερθώ στον πλανητάρχη. Δεν ξέρω πολλά από πολιτική αλλά θεωρώ ότι, αν η αρχή είναι το ήμισι του παντός, τότε αυτός την έκανε τη δουλειά του. Ένωσε τις προσδοκίες όλου του κόσμου. Έπεισε όλον τον πλανήτη ότι είναι διαφορετικός (άλλωστε 16 μήνες μπίρι-μπίρι το εμπεδώσαμε. Αυτό ήταν όντως μία παγκόσμια προ-εκλογική εκστρατεία).Έστω και απρόθυμα, ακόμα κι αν στο πίσω μέρος του μυαλού μας έχουμε την κυνική επιφύλαξη για όλη την αμερικάνικη πολιτική, παρά την ομιλία του που είχε κάποια αγκαθάκια τύπου "Θα σταματήσουμε την τρομοκρατία", έστω κι έτσι, οι περισσότεροι από εμάς λένε "άντε, να δούμε μπας και βγεί κάτι καλό από δαύτον". Έχει συγκεντρώσει πάνω του τα βλέμματα του καθενός από εμάς με τη συμπαθητική φυσιογνωμία του, το νεανικό παρουσιαστικό του και την ευφράδειά του. Αυτός θα πείσει τον κόσμο να κάνει ότι δεν τον έπεισαν όλες οι βόμβες και οι καταιγίδες στις ερήμους. Πολύ σοφά διαλεγμένος.
  • Το ότι κάποιος είναι μαύρος δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και καλός......

12 σχόλια:

  1. Πιστεύω οι εικαστικές τέχνες δεν άρχισαν με την αναπαράσταση της φύσης, αλλά με επίκληση προς το μαγικό ή/και το θείο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. καλισπέρα χρίστο

    να καταστήσω σαφές ότι εδώ εκφράζω εικασία και δεν έχω καμμία απόδειξη για όσα ισχυρίζομαι.

    άλλωστε το ότι κάτι γράφεται ή δημοσιεύεται δε σημαίνει ότι είναι και αληθές....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. η ομορφιά έχει τόσες μορφές όσοι και οι άνθρωποι. για τον καθένα μας η ομορφιά είναι κάτι διαφορετικό. άλλωστε γιαυτό όλα είναι όμορφα γιατί είναι διαφορετικά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Λειτουργώντας με τον τρόπο που τόσο γλαφυρά περιγράφεις,ουσιαστικά δημιουργούμε τα νέα κοινωνικά πρότυπα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αθηνά, καλά κάνεις και διατηρείς ελπίδες.Είσαι και μικρομάννα.
    Εμείς όμως που τα ίδια ακριβώς ακούγαμε και από την εποχή του Κέννεντυ(άλλη μεγάλη φούσκα ο κύριος),δεν μας επιτρέπεται.
    φιλιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Διαβάζοντας το κείμενό σου και τις πολύ σωστές απόψεις σου όσον αφορά τη τέχνη ή την τεχνιτή ομορφιά(την όποια μορφή της) σε συνδιασμό με τη φύση μια πρόταση μου ήρθε στο μυαλό και αυτή καταθέτω!
    "Η ασκήμια της ομορφιάς" (από τίτλο βιβλίου του Ουμπέρτο Έκο) που αναφέρεται με πίνακες γνωστών ζωγράφων στην υποκειμενικότητα της ομορφιάς ή της ασκήμιας.

    Καλή σου μέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κατάλαβες τώρα γιατί κυκλοφορώ με γκαμήλες;;;
    :ppp

    Αυτό το τελευταίο είναι σίγουρο.. μην ξεχνάμε την κοντολίζα σε τελευταία ανάλυση...
    Όσο για αρχές και λόγους... όλοι πανέμορφα τα λένε.
    "Κλείνει" το γκουαντάναμο. Και λοιπόν; Κίνηση εντυπωσιασμού είναι. Οι κρατούμενοι δηλαδή θα απελευθερωθούν; Όοοοχι, θα πάνε σε άλλες φυλακές του εξωτερικού πάλι για πολλούς και διάφορους λόγους...
    Απλά θα πάψει να υπάρχει γκουαντάναμο που τόσα χρόνια έκανε τόσο ακό στο όνομα της αμερικής.

    Μακάρι ο άνθρωπος, δε λέω, αλλά κρατάω πολύ πολύ πολύ μικρό καλαθάκι όταν πρόκειται για φανφάρες, ειδικά από εκείνη την πλευρά του ατλαντικού...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. vad
    έτσι είναι, μόνο που μερικές φορές χάνουμε τον μπούσουλσ και δεν ξέρουμε να ξεχωρίσουμε το αληθινό από το ψεύτικο.

    δήμητρα
    αυτός ο λόγος (ότι είμαι μικρομάνα) είναι αυτός που με κρατάει στο σπίτι και όχι στους δρόμους να σπάω βιτρινες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ανάσα και αίμα
    ο Έκο είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου, αλλά δεν έχω καταφέρει να βρώ στην Πρέβεζα το βιβλίο που λες, ούτε και ένα άλλο, η ιστορία της τρέλλας, που θέλω διακαώς να διαβάσω. Θα κατέβω Αθήνα όμως και τότε ......

    άμπανος
    αυτήν είχα κι εγώ κατά νου όταν έγραφα αυτή την φράση. δυστυχώς όμως δεν είναι δική μου αλλά του τρισμέγιστου Pratchett που είναι γνώστης της ανθρώπινης φύσης.

    τώρα να ελευθερωθούν οι θανατοποινίτες και οι κατάδικοι δε μου φαίνεται σωστό. και μόνο που έγινε αυτό, έστω και για εντυπωσιασμό, βρε παιδιά ΄ςγινε και σαν συμβολισμός και μόνο, αξίζει.
    όπως όταν "έκλεισε" η Βαστίλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Θανατοπoινήτες και κατάδικοι στο γκουαντάναμο;
    :ο
    Πότε πέρασαν από δίκη και δεν το ήξερα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Βράζει το καζάνι!