Οξεία δασκαλίτιδα

• Ένα από τα πρώτα πράγματα που με δυσκόλεψαν από τα πρώτα χρόνια μου σαν δασκάλα αγγλικών. ήταν το πως να κάνεις έναν άνθρωπο που δεν θέλει να διαβάσει, να διαβάσει.
• Αυτό, για να το πετύχεις, πρέπει να γνωρίζεις πως να κάνεις τους ανθρώπους να κάνουν αυτό που εσύ θέλεις.
• Αυτό με τη σειρά του είναι εξαιρετικά αντιπαθητικό και επειδή είμαστε επαγγελματίες σε μικρή κοινωνία, δεν το θέλουμε, διότι αν είσαι αντιπαθής, δεμπανάσαι και ο ένας από τους τρείς ιεράρχες, σε έχουν τελειώσει εντός της εβδομάδος.
• Αλλά, ακόμα και αν δεν ήταν αυτό, κανείς δεν θέλει να είναι αντιπαθής αν υπάρχει τρόπος να είναι συμπαθής, και η αντιπάθεια έρχεται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις όταν άλλη συνεννόηση δεν είναι εφικτή.
• Κάτι άλλο, όταν έχεις να κάνεις με παιδιά, σου σπάει η καρδιά αν τα δείς να σε κοιτάνε με παγωμένο βλέμμα.
• Υπάρχουν πολλά συστήματα να βάλεις δεδομένα στο κεφάλι ενός παιδιού, τα περισσότερα από τα οποία εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από την προσωπικότητα του καθηγητή, δηλαδή το κόλπο που πιάνει για τον έναν καθηγητή δεν είναι αποτελσματικό για τον άλλον, γιατί οι άνθρωποι δεν είναι κουμπιά ούτε διακόπτες, να τους πατάς όποτε θέλεις να κάνουνε κάτι, αλλά κουβαλάνε πράγματα όπως ορέξεις, συμπάθειες, ικανότητες, χαρακτήρες και ιδιοτροπίες, που κάνουν τον κάθε ένα απρόβλεπτο.
• Αυτό που με στεναχωρεί σε όλα τα συστήματα που έχω δεί ως τώρα, είναι ότι είναι ακριβώς αυτό: συστήματα.
• Κοιτώντας ένα παιδικό προσωπάκι, είναι αμέσως κατανοητό ότι το παιδί δεν είναι σύστημα. Κάποια στιγμή θα μπεί σε αυτό, θα ενταχθεί, αλλά τώρα είναι ρευστό σαν συναίσθημα, ευαίσθητο σαν νερό, αλλά πάνω από όλα, είναι τόσο απίστευτα όμορφο, που είναι να απορεί κανείς τι να διορθώσει κανείς επάνω σε ένα πλάσμα ήδη τέλειο από τη φύση του.
• Έτσι, δυστυχώς μετά από αρκετά λάθη, είδα ότι πριν αρχίσεις να διδάσκεις, είναι απαραίτητο να του κάνεις του παιδιού ένα φορμάτ εγκεφάλου, ώστε η γνώση να αποτυπώνεται ευκολότερα, να είναι καλοδεχούμενη και να αποφεύγονται οι αντιπαραθέσεις και οι αντιπαλότητες που είναι δυστυχώς χαρακτηριστικές σε μία σχέση δυνατού-αδύνατου όπως αυτή ανάμεσα σε δάσκαλο και μαθητή.

• Έχουν ήδη ένα σωρό ενοχές, από το τί βαθμούς δεν πήραν στο σχολείο, μέχρι ένας θεός ξέρει τί, και είναι όταν έρχονται σε εμένα προετοιμασμένα για κριτική και πάτημα.
• Παλιότερα, το έπαιρνα προσωπικά, έλεγα από μέσα μου γιατί να το πουν αυτό ή γιατί να το κάνουν αυτό, δεν ξέρουν τι είναι σωστό και τί όχι? και τους έκανα ένα κύρηγμα πολύ αντιπαθητικό. Διαβάζοντας και ψάχνοντας, είδα ότι μόνο εν μέρει είναι προσωπικό, περισσότερο όμως είναι ότι έχουν προεξοφλήσει ότι θα τους καταπιέσεις και αντιδρούν εκ των πρωτέρων, με φασαρία και διάφορες σαχλαμάρες. Φυσικά, αν ήμουν ένας νταγκλαράς με κάτι μπράτσα σαν του σβαρτζενέγκερ και αγριοφωνάρα, σούζα θα κάθονταν, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
• Αυτό που τελικά είδα, μετά από όλα αυτά, είναι ότι κανείς δεν βοηθάει τα παιδιά, γιατί δεν ξέρουν πως να το πουν, πως να το ζητήσουν. Δεν ξέρουν πως να μας που ότι θέλουν λίγη ξεκούραση ή κιθάρα αντί για βιολί, κι εμείς μέσα στις σκοτούρες μας, νομίζουμε ότι όλα πάνε καλά, τα έχουμε όλα τακτοποιημένα.
• Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα, είναι ότι τα παιδιά θέλουν διακαώς να ασχοληθείς μαζί τους, να τους μιλήσεις, να τους πείς ιστορίες και να τους δείξεις το ποιός είσαι στα αλήθεια, όχι απλά να εφαρμόσεις το σύστημά σου.
• Όπως όλοι μας, θέλουν να αγαπήσουν αλλά πολλές φορές οι δάσκαλοι δεν μπορούν ή φοβούνται να αναλάβουν αυτή την ευθύνη.
• Αν υπάρχει κάποιος δάσκαλος στο αναγνωστικό κοινό μου, θα πεί ότι πολλοί από τους μαθητές τους καθόλου δεν θέλουν την αγάπη, εκτός και να είναι για τους συμμαθητές τους.
• Κι όμως, είναι αλήθεια ότι η μεγάλη πρόκληση είναι αυτή, να μην το χάψεις αυτό το μαγκιώρικο παραμύθι, να το δεχτείς σα να είναι αλήθεια, να το συγχωρήσεις, και μετά να αρχίσεις την διαπαιδαγώγηση, γιατί αν μπείς σε αίθουσα απλά και μόνο για να μεταδώσεις πληροφορίες, θα σε φάνε ζωντανό, και αυτό είναι πολλάκις διαπιστωμένο και επιβεβαιωμένο από δάσκαλους που μπήκαν με φόρα στην αίθουσα και βγήκαν με τα νεύρα σε κορδέλες και τα μυαλά στα κάγκελα.
• Μερικές φορές, σε περιπτώσεις όπου η διαπαιδαγώγηση δεν έχει προηγηθεί, είναι απαραίτητο να βάλω τις φωνές, ώστε να κάνουν δύο λεπτά ησυχία να ακούσουν αυτά που θα τους πω. Πολλές φορές, είναι απαραίτητο να τους δώσω αυτό που δεν πήραν από το σπίτι τους, δηλαδή η απλή αλήθεια ότι είναι αγένεια να μιλάς πριν ο άλλος ολοκληρώσει την φράση του, ή ότι δεν σηκωνόμαστε από το θρανίο πριν τελειώσει το μάθημα ή ότι ένα αστείο μία φορά είναι οκ αλλά εκατό αστεία ακατάπαυστα δεν είναι οκ.
• Μετά, σιγά-σιγά, με πολλές υποδείξεις ήρεμες μεν αυστηρές δε, μία στο καρφί και μία στο πέταλο, αρχίζουν να γίνονται άνθρωποι ή τουλάχιστον να μοιάζουν με τέτοιους, ειδικά τα έφηβα αγόρια που την πρόκληση την έχουνε στο αίμα τους, το οποίο βράζει κιόλας, σα να μην έφταναν όλα τα άλλα.
• Για παράδειγμα, δεν επιτρέπω για κανένα λόγο να γελάνε ο ένας με τα λάθη του άλλου, ούτε για άλλο λόγο να αλληλοκοροϊδεύονται. Ο πρακτικός λόγος είναι ότι αν γελάμε σε κάθε λάθος, τότε δεν θα σταματάμε ποτέ το γέλιο, άρα μάθημα δεν θα γίνεται. Αυτό που λέω στα παιδιά είναι ότι εκτός που δεν είναι ευγενικό, είναι και αντιπαραγωγικό, ότι όλοι κάνουμε λάθη, ότι αν κάποιος δυσκολεύεται το σωστό είναι να τον βοηθήσουμε και όχι να τον κοροιδέψουμε και ότι οι ίδιοι δεν θα ήθελαν να δέχονται κοροιδίες όταν δυσκολεύονται σε κάτι.
• Όλα αυτά είναι χρόνος από το μάθημα, και αν υπολογίσεις ένα πεντάλεπτο κάθε ημέρα, τότε έχεις πολλές διδακτικές ώρες χαραμισμένες σε κήρυγμα.Όμως έτσι κερδίζεις το παιδί, γιατί αν δεν το κάνεις αν δεν δώσεις χρόνο, τότε δεν κερδίζεις την προσοχή του ούτε την συμπάθειά του, και τότε δεν είσαι δάσκαλος του, αλλά άλλος ένας που του λέει τι να κάνει. Περίπου όπως οι γονείς, αν δεν δώσουμε τον χρόνο μας, τότε το παιδί θα πεί "Με ποιό δικαίωμα μου λες τι να κάνω? Τί έχεις κάνει εσύ για εμένα?" κι εμείς νομίζουμε ότι πληρώνοντας κάνουμε κάτι.
• Τους μιλάω, λοιπόν. Και επειδή είμαι αγγλικού, τους μιλάω για τα αγγλικά. Τους λέω πως είναι στην αγγλία ή στην αμερική, τους λέω την ιστορία των λέξεων, τους λέω γιατί λέμε o'clock για να πούμε την ώρα, γιατί οι άγγλοι όλα τα έχουν ανάποδα, γιατί άλλο ο παρακείμενος και άλλο ο παστ κοντίνιους, τους λέω πως να διαβάζουν όταν έχουν πολλά να κάνουν, τους δίνω συσχετισμούς για να θυμούνται το λεξιλόγιο, και αυτά, ακούνε και ακούνε...
• Ξέρω ότι τα "έχω" όταν αρχίσουν να μου λένε ιστοριούλες δικές τους, όταν τους λέω για μία λέξη και αυτά θυμούνται κάτι που έγινε στο σχολείο, και μου το λένε.
• Αν το καταφέρω αυτό (όχι πάντα, δεν είναι και ότι ευκολότερο) τότε μπορώ σε μεγάλο βαθμό να "μαντέψω" τις σκέψεις τους, δηλαδή να διαβάσω μία διάθεση και, γνωρίζοντας μέσες άκρες και κάτι για το κάθε παιδί να υποθέσω ποια θα είναι η αντίδρασή του. Κάποτε, πιχί, είχα φτάσει στο σημείο με ένα τμήμα που το είχα για πολλά χρόνια στη σειρά να φτιάχνω ασκήσεις που περιείχαν μία πρόταση ειδικά για τον κάθε έναν, για την δυσκολία που είχε ή για κάποια ιστορία που μου είχε πει κάποτε.
• Και μέσα από αυτές τις ιστοριούλες, μπορεί να πετύχω να αγαπήσουν τα αγγλικά, και τότε η μελέτη δεν θα τους είναι και τόσο δυσάρεστη.
• Γιατί κατέληξα ότι τα παιδιά, όπως και όλοι μας, κάνουμε κάτι καλά όταν μας αρέσει.