Ασυστεμική Ανάπτυξη

• Το μόριο του νερού, που βρίσκεται παντού και ρυθμίζει τα πάντα στη φύση, είναι πάντα το ίδιο, με την ίδια δομή και με τις ίδιες ιδιότητες. Με τον ίδιο τρόπο, ο άνθρακας και οι ενώσεις του, διατηρούν τς ιδιότητές τους ανεξαρτήτως γεωγραφίας. Προχωρώντας παραπάνω στην κλίμακα, η ενέργεια που προσλαμβάνουν τα διάφορα πλάσματα με την τροφή τους, μπορεί να μην είναι ίδια ή ίσης ποσότητας, αλλά μετριέται με την ίδια μονάδα. Ένα κιλό φύλλα, δύο κιλά κρέας, ένας τόννος πλαγκτόν, δεν έχει σημασία η μονάδα μέτρησης είναι η ίδια, πρόκειται για ενέργεια σε ίσα κομματάκια. Το πόσο θα καταναλώσει το κάθε πλάσμα εξαρτάται από τις ανάγκες του (ένας ελέφαντας θα χρειαστεί εκατό κιλά βλάστησης για μία ημέρα ενώ το κολυμπρί μερικές σταγόνες νέκταρ, ένα μικρόβιο ή ιός κάτι το απειροελάχιστο) αλλά και από τη διαθεσιμότητα. Αυτό όμως που είναι καταπληκτικό και καθορίζει στην πραγματικότητα το τί θα φάει και ποιός, είναι η ενέργεια που απαιτείται για την εξασφάλιση της τροφής.
• Μέσες άκρες ισχύει ένας καπιταλισμός, δηλαδή η ενέργεια πάει στην ενέργεια. Ένας λέων δαπανά μεγάλα ποσά ενέργειας για να κυνηγήσει κάποια ζέβρα, όταν όμως μετά από μερικές ενεργειοβόρες προσπάθειες πιάσει μία, τότε η ανταμοιβή του είναι μεγάλη. Αντίθετα, μία αγελάδα κάθεται εκεί που είναι και τρώει χόρτο με τις ώρες, ευκολότερη δουλειά μεν, φθηνότερη δε, για αυτό και ότι εξοικονομεί σε ενέργεια το αντισταθμίζει σε χρόνο. Όμως και οι δύο πληρώνονται με την ίδια ενεργειακή μονάδα στο τέλος.
• Η δικαιοσύνη είναι εγγενής, απόλυτη και, το κυριότερο, καταπληκτικά εύρυθμη.
• Υπό αυτές τις συνθήκες, αυτορυθμίζεται η κατανομή ενέργειας ώστε να καταφέρνουν να ζούν επιτυχώς πλάσματα σε κάθε περιβάλλον, από τους πόλους ως τις ζούγκλες, με θαυμαστά αποτελέσματα και θεαματικές προσαρμογές, με απίθανες προοπτικές και δυνατότητες. Χωρίς να επιβάλλεται κανένα σύστημα ή νόμος, τελικά διαμορφώνεται από τις συνθήκες κάτι που μοιάζει με τάξη και σύστημα και που ισχύει για όλους ανεξαιρέτως.
• Ο άνθρωπος έχει βρει κόλπα να ανατρέψει τις εις βάρος του προβλέψεις, να ξεγελάσει τη φύση σαν να λέμε. Αντί να σταματάει το φαΐ μόλις χορτάσει, συνεχίζει και συνεχίζει ξεχνώντας τι έχει φάει σαν το χρυσόψαρο. Εκτός από την παραβίαση των φυσικών κανόνων, υπάρχει μία ακόμα αδικία, η μονάδα δεν είναι για όλους ίδια.
• Η εργασία του ενός ανθρώπου πληρώνεται με εκατό ευρώ την ώρα ενώ η εργασία κάποιου άλλου πληρώνεται με πενήντα.
• Ποιό το κακό, θα πει κανείς? Με αυτό τον τρόπο χτίστηκαν οι πυραμίδες, ο Παρθενώνας, η Πέτρα, προχώρησε ο πολιτισμός, μνημεία αθάνατα της ανθρώπινης σκέψης που μας αφήνουν άναυδους, οι ρώσικοι πολύχρωμοι τρούλοι, γέφυρες, τούνελ, πύραυλοι και συνθετικά κύτταρα, ενώ τα ζώα μόνο τρώνε και μετά ψοφάνε.
• Θα το πιστεύαμε αυτό αν βρισκόμασταν στη θέση του θύματος? Θα λέγαμε ότι αξίζει τον κόπο να πεθάνει κάποιος δικός μας, να λιμοκτονήσουμε ή να παραμορφωθούν τα μωρά μας από τις χημείες και τις ακτινοβολίες αν είναι να προοδεύσει η τεχνολογία και να χτιστεί ένα μέγαρο? Αν ζούσαμε στην αφρική ή στην ταϊλανδη, θα το βρίσκαμε δίκαιο να είμαστε σκλάβοι των πολυεθνικών για ένα πιάτο φαΐ χωρίς εργασιακά δικαιώματα και με προσδόκιμο ζωής όχι περισσότερο από τα 55? Θα το βρίσκαμε δίκαιο να πεθαίνουμε από απλυσιά και χωρίς περίθαλψη, τη στιγμή που οι μέτοχοι των πολυεθνικών και οι κυρίες τους έχουν πέντε γιατρούς για τον καλλωπισμό τους και άλλους πέντε για κάθε οπή του σώματός τους?
• Σίγουρα, αν ήμασταν σε αυτή τη θέση, δεν θα το βρίσκαμε χαριτωμένο ούτε γραφικό, ούτε θα βγάζαμε φωτογραφίες υψηλής αισθητικής του εαυτού μας στο παράπηγμα με το πατημένο χώμα για πάτωμα, ούτε θα λέγαμε ότι αυτή είναι πραγματική ζωή και ότι η επαφή με τη φύση είναι αγχολυτική. Και αν κάποιος μας έλεγε κατάμουτρα ότι έτσι είναι ο κόσμος, θα του ρίχναμε δυο ξανάστροφες να συνέρθει.
• Στο σημείο που βρισκόμαστε, στο αδιέξοδο όπου τελικά και αναπόφευκτα συγκλίνουν όλα τα ανθρώπινα συστήματα και αντιμέτωποι με κάτι τρομερό και παγκόσμιο που κανείς δεν ξέρει που θα οδηγήσει, μήπως είναι καιρός να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που ξέραμε?
• Να αφαιρέσουμε τα ράσα από τον παπά και να τον αφήσουμε να κάνει την ίδια δουλειά. Τί αποτέλεσμα θα έχει αυτό?
• Αν σε μία μικρή κοινότητα αρχικά, πιλοτικά που λένε και οι κυβερνήσεις, δοκιμάσουμε να εξισώσουμε απόλυτα τις ωριαίες αμοιβές, με μόνο περιορισμό το καθημερινό ωράριο εργασίας δηλαδή να απαγορεύεται η εργασία πέρα από κάποιο όριο, ασπούμε δέκα ώρες ημερησίως , τότε ποιά θα ήταν τα αποτελέσματα, όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και κοινωνικά. Ποιός θα είχε το κύρος τότε, ο δικαστικός που δουλεύει τρείς ώρες ή ο τεχνίτης που δουλεύει οκτώ? Η κατανάλωση τί πορεία θα ακολουθούσε και η διανομή των αγαθών πως θα εξελισσόταν και τι μορφώματα θα σχηματίζονταν από την αλλαγή αυτή? Αν ο δήμαρχος έπαιρνε όσα και ο οδοκαθαριστής, ποιά θα ήταν η σχέση/συναλλαγή ανάμεσά τους? Ποιοί θα ήταν οι ρυθμοί ανάπτυξης, πως θα λειτουργούσε το σύστημα συνολικά? Χωρίς το ντύμα του πλούτου, τι αξία θα είχε η παιδεία, η φιλοσοφία, η τέχνη στη ζωή μας?
• Ποιά ηθική θα έβαζε ρίζες?
• Θα υπήρχε μέλλον?